W młodości Soplica był człowiekiem bardzo porywczym i nie dającym się nikomu podporządkować. Zakochany w córce swojego przyjaciela Stolnika, doznaje ogromnego zawodu raniącego jego dumę. Wie, że nie dostanie zgody na ślub z dziewczyną, liczy jednak że jej ojciec sam zaproponuje mu małżeństwo z nią. Gdy tak się nie dzieje, a dodatkowo Horeszko prosi go o zdanie na temat kasztelana, z którym chce wyswatać córkę, Jacek wpada we wściekłość, jednak nie daje po sobie tego poznać, obiecując jedynie w duchu straszną zemstę.
Potem żeni się z kobietą, której nie kocha i która daje mu syna – Tadeusza. Zaczyna także pić i odchodzić powoli od zmysłów z powodu swojej nieszczęśliwej miłości do Horeszkówny. Zaniedbuje siebie i rodzinę, co sprawia, że wszyscy po kolei odsuwają się od niego. Po cichu jednak dalej planuje zemstę za urażoną dumę. Okazja nadarza się, gdy zamek Stolnika najeżdżają Rosjanie, Soplica przyłącza się do nich, skutkiem czego zostaje nazwany zdrajcą narodowym i musi uciekać za granicę.
Wtedy to następuje przemiana bohatera. Postanawia odpokutować dawne grzechy, wstępuje do zakonu bernardynów i poświęca się walce o niepodległość ojczyzny, co jest teraz głównym celem jego życia. Walczy z własnymi słabościami, ognisty temperament koi pokorą i posłuszeństwem wobec przełożonych. Oddaje się działaniom konspiracyjnym na teranie zaborów.
Gdy wraca do Soplicowa, nikt go nie poznaje, ponieważ blizny na jego twarzy odniesione podczas licznych walk doskonale maskują tożsamość. Zwany od tej pory Księdzem Robakiem, stara się wzniecić powstanie wśród szlachty, które niestety zostaje przerwane przez zajazd, gdzie zakonnik odnosi ranę i wkrótce potem, wyjawiwszy najpierw całą prawdę o sobie, umiera.
Jacek Soplica jest typowym bohaterem romantycznym. Doznawszy zawodu miłosnego, postanawia całą swoją uwagę poświęcić walce o niepodległość narodu. Jego dawne buntownicze cechy, mimo że teraz tłumione pod zakonnym habitem, niekiedy jeszcze odzywają się w bohaterze. Osamotniony w swoim cierpieniu, świadomy słabości i przeszkód jakie spotyka na drodze do chwały, niedoceniony i okrzyknięty zdrajcą, musi mieć w sobie dużo siły, by znieść te niedogodności. Tak naprawdę pokutuje za czyny swojej porywczej młodości przez całe życie. Nie może nawet przed własnym synem przyznać się do tego kim jest. Dopiero świadomość rychłej śmierci pozwala mu na wyjawienie tego, dzięki czemu - już pośmiertnie - zostaje zrehabilitowany, nazwany wielkim patriotą i nagrodzony orderem Legii Honorowej.