Wątki:
-
wojny napoleońskie – duża część polskiej szlachty widziała w Napoleonie upragnionego przewodnika narodu, który pomoże odzyskać niepodległość i rozgromi Moskali. Wiadomość o wypowiedzeniu przez Napoleona wojny Rosji przyjęto entuzjastycznie i przyłączono się do jego wojsk. Niewielu ludzi, takich jak Maciek Dobrzyński, było nastawionych do Napoleona sceptycznie i uważało, że nie można pokładać w nim zbyt wielkich nadziei.
-
miłość Tadeusza i Zosi – Tadeusz po przybyciu do Soplicowa spotyka młodą dziewczynę, której nie zna. Kiedy poznaje Telimenę, mylnie sądzi, że to ona była napotkaną pięknością, swój błąd odkrywa dopiero, kiedy Zosia zostaje przedstawiona gościom. Szybko zakochuje się w młodej panience i odrzuca uczucie Telimeny. Zosia także kocha Tadeusza, jednak o jej uczuciach wiemy raczej niewiele. Kiedy Tadeusz zmuszony jest opuścić Litwę, Zosia ofiarowuje mu obrazki ze świętymi. Młodzi przysięgają, że na wiosnę spotkają się ponownie i wtedy zadecydują o ślubie. Wiosną 1812 roku Tadeusz przybywa do Soplicowa i ponawia zaręczyny z Zosią. Ich miłość doprowadziła do połączenia dwóch zwaśnionych rodów, Sopliców i Horeszków.
-
historia Stolnika – Stolnik był głową rodu Horeszków. W jego córce, Ewie Horeszkównie, zakochał się Jacek Soplica, lecz Stolnik, mimo sympatii dla młodego szlachcica, podał mu czarną polewkę, gdyż uważał go za niezbyt dobrego męża dla swojej córki. Jacek Soplica w rozgoryczeniu podczas najazdu Rosjan zastrzelił Stolnika. Gerwazy, sługa Horeszków, przysiągł swemu panu zemścić się na Soplicach i aż do czasu „spowiedzi” Jacka Soplicy-księdza Robaka nie wyznał, że Stolnik przebaczył swemu zabójcy przed śmiercią.
