Stanisław Wyspiański – biografia
Stanisław Wyspiański urodził się 15 stycznia 1869 roku w Krakowie. Jego rodzicami byli Franciszek i Maria. Po śmierci matki wychowywał się u wujostwa Stańkiewiczów, którzy bardzo go kochali i roztaczali nad nim opiekę. Edukację rozpoczął w gimnazjum św. Anny w Krakowie. Od 1887 roku Wyspiański uczył się na wydziale filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego uczęszczając na wykłady z historii i literatury. Rozpoczął również studia malarskie w Szkole Sztuk Pięknych w Krakowie, której dyrektorem był Jan Matejko. Od 1890 roku wybrał się w podróż do Włoch, Szwajcarii, Francji, Niemiec i Pragi.
Twórczość
Zainspirowany tragedią antyczną i dramatami Szekspira zaczął pisać własne utwory w tym gatunku. Powstała w tym okresie między innymi „Królowa Polskiej Korony”. W sierpniu 1894 roku zamieszkał na stałe w Krakowie. Pod koniec XIX wieku otrzymał Nagrodę Polskiej Akademii Umiejętności za pejzaże z kopcem Kościuszki. Rozpoczął także współpracę z Teatrem Miejskim w Krakowie oraz towarzystwem „Sztuka”. W 1898 roku został kierownikiem artystycznego tygodnika „Życie”. Rozgłos Wyspiańskiemu przyniósł dopiero dramat „Warszawianki” . W 1899 roku wydane zostały dramaty „Protesilas i Laodamia”, „Klątwa”, a rok później „Legion”. W 1900 roku odbył się ślub Wyspiańskiego z chłopką Teodorą Teofilą Pytko. W listopadzie 1900 roku wziął udział w weselu przyjaciela, Lucjana Rydla w Bronowicach. Wydarzenie to stało się inspiracją do napisania „Wesela”. W roku 1906 Wyspiański został profesorem krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych. Artysta zmarł 28 listopada 1907 roku na kiłę. Jego ciało pochowano w Krypcie Zasłużonych na Skałce.
Wybrane dramaty
-
Meleager
-
Warszawianka
-
Klątwa
-
Sędziowie
-
Wesele
-
Legion
-
Bolesław Śmiały
-
Skałka
-
Zygmunt August
-
Akropolis
-
Powrót Odysa
-
Kwiaty nocą
