Jest wieczór Dnia Zadusznego. Do chatki, w której mieszka prawosławny Ksiądz, przybywa Pustelnik. Dzieci Księdza są wystraszone jego wyglądem i zachowaniem, lecz szybko oswajają się i naśmiewają z przybysza. Ksiądz ugaszcza Pustelnika, ten pragnie, by duchowny zechciał go wysłuchać. Zaczyna się Godzina Miłości. Bohater skarży się, że książki Goethego i Rousseau stały się przyczyną jego wielkich cierpień, ponieważ nauczyły go romantycznych ideałów i dały poznać romantyczną miłość. Zakochał się szaleńczą miłością w dziewczynie. Pustelnik na chwilę wychodzi po przyjaciela, którego zostawił na dworze. Przyjaciel okazuje się być gałęzią jodłową, którą nazywa cyprysem.
Przybysz wspomina, że kiedy ostatni raz spotkał się z ukochaną, przekazał jej informację o swoim wyjeździe. Wówczas panna oznajmiła mu, że nie będą mogli być razem, ponieważ musi wyjść za innego. Bohater przytacza losy bohaterów „Nowej Heloizy” i „Cierpień młodego Wertera”, porównuje się do nich. Opowiada o śmierci, której są trzy odmiany: śmierć ciała, śmierć dla świata i śmierć wieczna. Pustelnik umarł dla świata, ponieważ żyje, ale nie ma go już wśród ludzi żywych.
Zegar wybija godzinę dziesiątą, pieje kogut i gaśnie jedna ze świec. Zaczyna się Godzina Rozpaczy. Pustelnik przedstawia się jako Gustaw, dawny uczeń Księdza. Oskarża go o swoje nieszczęścia, ponieważ to Ksiądz podał mu książki, z których bohater zaczerpnął swój światopogląd, a to doprowadziło go do zguby. Opowiada, że po śmierci matki pojechał do Nowogródka - swoich rodzinnych stron. Jego dom rodzinny jest opuszczony i ponury, dawniej zaś panował w nim gwar i szczęście. Po powrocie wybrał się na spacer w miejsce, gdzie spotykał się z ukochaną i usłyszał odgłosy jej wesela. Wpędziło go to w obłęd. Gustaw oskarża wszystkie kobiety o to, że są
