Mickiewicz pisał bajki szczególnie w początkowym okresie swojej twórczości (lata 20. i pierwsza połowa lat 30. XIX w.). Można jednak wyróżnić dwa okresy, w których powstawały bajki. Pierwszy to lata 1822-24 (tzw. okres kowieńsko-wileński), drugi – lata 1832-34. Inspiracją do tworzenia bajek były przede wszystkim dzieła Jeana de La Fontaine'a, Ignacego Krasickiego oraz Ezopa (starożytny bajkopisarz).
Był wówczas pod znacznym wpływem literatury oświecenia, dla której bajka była jednym z narzędzi służących rozpowszechnianiu najnowszych idei. Wiele z tych utworów pisarza nie była w pełni oryginalna. Mickiewicz inspirował się w tym względzie twórczością pisarzy oświeceniowych, w tym Ignacego Krasickiego. Z dwu odmian tego gatunku: bajki epigramatycznej oraz bajki narracyjnej, upodobał sobie szczególnie tę drugą, wzorując się na dziełach francuskiego bajkopisarza Jeana de La Fontaine’a. Niektóre bajki Mickiewicza są jedynie polskimi adaptacjami utworów La Fontaine’a, na przykład: „Pies i wilk”, „Zając i żaba”, „Koza, kózka i wilk”.
Bajka jako gatunek literacki wywodzi się ze starożytności, jest to zwykle utwór niewielkich rozmiarów, żartobliwy, zawierający jakieś szczególne przesłanie (morał). Może mieć formę krótką i zwięzłą (bajka epigramatyczna) lub rozbudowaną, z elementami narracyjnymi.
Bohaterowie bajek to – prócz postaci ludzkich – zwierzęta oraz przedmioty, uosabiające jakąś charakterystyczną cechę (spryt, tchórzostwo, chciwość, rozwagę). Gatunek ten był szczególnie popularny w dobie oświecenia (XVIII w.) i ceniony ze względu na wartości dydaktyczne.
