Geneza „Śmierci Pułkownika” Adama Mickiewicza jest ściśle związana z powstaniem listopadowym 1830 roku. Wiersz został bowiem poświęcony Emilii Plater, szlachciance, która w męskim przebraniu wzięła udział w powstańczych walkach. Dowodziła ona niewielkim oddziałem w stopniu Kapitana Wojska Polskiego. W wyniku poniesionych obrażeń Platerówna zmarła w Justianowie 23 grudnia 1831 roku.
