Sytuacja liryczna to mistyczna wizja miasta, w którym rozpoczyna się wielka rewolucja. Cały utwór składa się z pięciu części, stanowiących pięć lirycznych obrazów. Pierwszy to panorama Warszawy z górującą kolumną Zygmunta. Kolejne, ważne elementy architektoniczne to katedra św. Jana i ciemna ulica Starego Miasta pogrążonego we mgle. Gdzieś w jej głębi zapalają się zielonkawe światła dwóch okien, porównanych przez podmiot liryczny do oczu Jana Kilińskiego. Druga strofa wiersza to opis rewolucji, budzącej się w murach miasta. Przebudzenie, spowodowane przez nędzę i gniew ludzi zaczyna się od krzyku starych murów. Ludzkie jęki zostają porwane przez wicher, który wypełnia ciasne, wąskie uliczki. Strofa trzecia to zapis reakcji przerażonego miasta na wydarzenia towarzyszące rewolucji – walkę, śmierć, rozlew krwi. Dźwięki boju płynące ponad miastem przynoszą skojarzenia z apokaliptyczną walką pomiędzy siłami jasności i samym szatanem. W czwartej zwrotce pojawia się motyw nieludzkiego krzyku, który po raz kolejny budzi pradawne mury i wywołuje ich reakcję. Miasto wspiera walczących. Ostatni element rewolucji (piąta zwrotka) to śpiew kolumny Zygmunta, łączący się z dźwiękami wydawanymi przez mury kościoła. Ostatnie wersy skierowane są do wątpiących w siłę i historyczne znaczenie rewolucji.
