Autor opisuje szczegółowo bitwę, która zadecydowała o sukcesie militarnym Niemiec w wojnie francusko-pruskiej. Nie bez znaczenia był udział Polaków w tej bitwie. Aby zagrzać ich do walki, w najważniejszych momentach bitwy grano melodię „Mazurka Dąbrowskiego”. Powszechnie panuje przekonanie o waleczności narodu polskiego. W opisie bitwy pod Gravelotte autor pokazuje, z jakim zacięciem walczą polscy żołnierze, jeżeli ufają, że walczą w słusznej sprawie: „Bartek szalał jak burza. Osmalony dymem, oblany krwią, podobniejszy do zwierzęcia niż do człowieka (...) każdym uderzeniem przewracał ludzi, łamał karabiny, rozwalał głowy”.
