Tytułowy bohater to prosty chłop, który zostaje wykorzystany przez sprytnego i podstępnego zaborcę. W swojej wsi nazywany był Głupim. Prusacy z ciemnego chłopa zrobili równie bezmyślnego żołnierza ale zadbali by wykorzystać jego waleczność.
Bartek odznaczał się bohaterstwem i postawą pewną podziwu: walczył on dla dobra zaborcy, choć o tym nie wiedział. Jego służba, zacięcie do walki oraz wiarygodność przyczyniła się do tragedii biednego chłopa. Ogłupiony przez propagandę, wykorzystany prze zaborcę traci sens życia.
Oceniając tego bohatera nie można go winić, za to, iż stał się bezrozumnym narzędziem wykonującym jedynie rozkazy i polecenia. Stał się bezdusznym człowiekiem ale odmieniła go nie tylko wojna ale przede wszystkim postawa wobec niego.
