Powieść rozpoczyna się od opisu pensjonatu pani Vauquer. Położony jest przy ulicy Neuve-Sante-Genevieve, w biednej dzielnicy łacińskiej. Jest to trzypiętrowy budynek w kolorze żółtym z poddaszem. Na parterze znajduje się sień, kuchnia, jadalnia i salon, na piętrze mieszkanie właścicielki, pani Couture (wdowy po komisarzu wojennym) i Wiktoryny Taillefer (podopiecznej pani Couture). Na drugim piętrze mieszkają panowie Poiret i Vautrin. Na trzecim piętrze znajdują się trzy pokoje, które zamieszkują: Eugeniusz de Rastignac (student prawa, który przybył z prowincji), ojciec Goriot (stary człowiek, były fabrykant) i panna Michonneau (niezamężna, dojrzała kobieta). W domu znajduje się także służba - Krzysztof i kucharka Sylwia.
Pod koniec listopada 1819 roku Eugeniusz de Rastignac przybywa do Paryża. Wakacje spędził w domu na południu Francji. W Paryżu planuje zrobić karierę - zbić majątek, wstąpić do wysokiego towarzystwa i zyskać wpływy w polityce. Jego ciotka, pani de Marcillac, pisze do wicehrabiny de Bauseant, dalekiej krewnej, list polecający młodzieńca w jej opiekę. Krewna zaprasza Eugeniusza na bal, na którym zostaje oszołomiony luksusem arystokratycznego życia. Poznaje tam także hrabinę Anastazję de Restaud, która robi na nim wrażenie swą urodą. Kobieta także jest zainteresowana Rastignacem i zaprasza go do swego domu.
Eugeniusz nie może doczekać się wizyty u Anastazji de Restaud. Jest tak podekscytowany, że nie może zasnąć w nocy. Do jego uszu dobiegają dziwne dźwięki z pokoju ojca Goriot, idzie więc sprawdzić, co takiego wyczynia jego sąsiad. Goriot zgniata srebrną zastawę, więc Rastignac dochodzi do wniosku, że stary kupiec jest paserem. W swoim pokoju słyszy kolejne dziwne dźwięki - tym razem to inny sąsiad, Vautrin, rozmawia z kimś. W końcu student zasypia.
