Słowacki kładzie nacisk na ukazanie kolejnych stopni „kariery” swej bohaterki. Pierwszym z nich jest zabójstwo siostry – Aliny. Pierwsza zbrodnia to moment zwycięstwa egoizmu bohaterki. Balladyna wybiera (według własnego mniemania) „mniejsze zło”, przekracza granice moralności w zamian za pewność dostatniego życia. Obierając drogę grzechu i zbrodni przypieczętowuje swój los. Od tego momentu każdy, kolejny „problem” nowej władczyni będzie rozwiązywany w sposób ostateczny. Zło rodzi zło, zbrodnia rodzi zbrodnię. Główny cel Balladyny – władza i niezależność – wymaga coraz więcej wysiłków i ofiar. Dodatkowo, bohaterka musi nieustannie czuwać nad tym, by popełnione morderstwa zachować w tajemnicy, co skutkuje falą kolejnych zabójstw (m.in. Pustelnika, któremu udało się odkryć tajemnicę żony Kirkora).
Ważną rolę w dramacie odgrywa przyroda. Natura to samodzielny bohater, czynnie reagujący na działania postaci dramatu. Reprezentantką sił natury jest w utworze postać nimfy, Goplany. Czarodziejka wraz ze swą świtą przypadkiem wpływa na losy bohaterów posyłając Kirkora do chatki wdowy. Plątanie ludzkich losów przynosi niespodziewane, tragiczne skutki. Dlatego ostatecznie, to moce nadnaturalne wymierzają zbrodniarce karę. Losy Balladyny zostają rozstrzygnięte zgodnie z zasadami tzw. ludowej moralności (jeden z elementów romantycznych dramatów i ballad). Królowa – powołując się na sąd boży – pieczętuje swój własny los.
Ważnym tematem – poruszonym w „Balladynie” – jest problem władzy. Ofiarą walki o władzę jest Pustelnik. Starzec przestrzega Kirkora przed związkiem z kobietami pochodzącymi z królewskich rodów (wysyła go – podobnie jak Goplana – do chatki ubogiej wdowy). Okazuje się jednak, że pragnienie władzy jest wspólne całemu rodzajowi ludzkiemu. Władzy domaga się Grabiec – „dzwonkowy król”. W walce o władzę giną bliscy i współpracownicy Balladyny (Alina, Kostryn, Kirkor). W finale utworu królowa – władczyni ziemska, ginie od uderzenia piorunem – symbolu władzy boskiej.
