Postać szatana pojawia się już w „Przygotowaniu”. To szatan sprowadza na Polskę nieszczęścia w postaci nieudolnych przywódców powstania, kusi Kordiana usiłującego zamordować cara. Szatan przybiera postać Doktora. Tłumaczy Kordianowi bezsens jego postępowania, bezcelowość jednostkowej ofiary.