Antek - Motyw dziecka/dzieciństwa

Rodzina Antka jest bardzo biedna, najbiedniejsza w całej wsi. Mieszkają w najgorszej chałupie, gospodarstwo jest bardzo marne. Matki Antka nie stać na wysłanie syna do szkoły, chłopak chodzi tam zaledwie miesiąc, potem zostaje wyrzucony. Nie stać jej także na leczenie córki, która umiera spalona w piecu. Taką terapię doradziła znachorka.

Bieda powoduje ciemnotę i zabobony – dobitnym przykładem jest tragiczny los Rozalki. Mimo usilnych starań i wysyłania dzieci do pracy, sytuacja rodziny nie poprawia się, a kiedy wylewa Wisła, Antkowi i jego bliskim zagląda w oczy głód.