2.Obiad w majątku, oprócz domowników – Benedykta, jego żony Emilii, oraz dzieci, które właśnie wróciły z wakacji, obecni są Kirło, właściciel majątku Olszynka, oraz Różyc, bogacz i morfinista.
3.Historia losów Benedykta – był jednym z trzech braci. Andrzej zginął w powstaniu, Dominik został zesłany w głąb Rosji.
4.Imieniny pani Emilii. Zygmunt, syn Andrzeja, próbuje odzyskać dawną miłość, Justynę. Dziewczyna coraz bardziej podoba się także Różycowi.
5.Justyna wychodzi na spacer. Spotyka Jana Bohatyrowicza i poznaje jego stryja, Anzelma.
6.Justyna i Bohatyrowicze udają się do mogiły Jana i Cecylii, pary która przed wiekami założyła osadę na Litwie i dała początek ich rodowi.
7.Różyc odwiedza Kirłową, swoją krewniaczkę, wypytując o Justynę. Kobieta radzi mu, by się z panną ożenił.
8.Emilia ma kolejny atak choroby, przybyły lekarz nic nie stwierdza, wykrywa za to poważną chorobę u Marty. Do Korczyna przybywa Darzecki, mąż siostry Benedykta, żądając wypłaty zaległego posagu.
9.Syn Benedykta, Witold, ma za złe ojcu że łagodnie potraktował Darzeckiego, dochodzi do kłótni.
10.Rozpoczynają się żniwa, Justyna pomaga Bohatyrowiczom.
11.Justyna i Jan płyną odwiedzić mogiłę powstańczą z 1863 roku.
12.Justyna dowiaduje się, że Marta i Anzelm byli przed laty zakochani.
13.Marta potwierdza w rozmowie z Justyną, że mogła wyjść za Anzelma, ale bała się ciężkiej pracy.
14.Pani Andrzejowa martwi się, że jej syn Zygmunt, już nie kocha swojej żony Klotyldy. Postanawia z nim porozmawiać.
15.Witold jest świadkiem jak ojciec karci chłopa, który zepsuł żniwiarkę. Syn sprzeciwia się temu, uważa, że lepiej jest edukować chłopów by umieli posługiwać się takimi maszynami.
16.Elżunia Bohatyrówiczówna zaprasza Justynę na swoje wesele
17.Zygmunt prosi Justynę, by została jego utrzymanką.
18.Pani Andrzejowa rozmawia z Zygmuntem, dowiadując się, że syn nie darzy szacunkiem ojca i wyznawanych przez niego ideałów bratania się z ludem. Matka przeżywa bolesny zawód.
19.Wesele Elżuni z Frankiem Jaśmontem.
20.Witold i Benedykt godzą się, w czasie szczerej rozmowy wyjaśniają sobie wszelkie wątpliwości, okazuje się że syn wyznaje ideały, które przed laty były bliskie także jego ojcu.
21.Dobiegają końca uroczystości weselne, Justyna i Jan wyznają sobie miłość i zaręczają się.
22.Do Korczyna przyjeżdżają wysłannicy Różyca, by w jego imieniu prosić Justynę o rękę.
23.Panna odmawia, twierdząc, że jest już zaręczona z Janem.
24.Benedykt, Marta i pani Kirłowa gorąco popierają decyzję Justyny.
25.Benedykt z Justyną idą do chaty Anzelma Bohatyrowicza, opiekuna Jana.
