Imię pochodzi od łacińskiego słowa tristis – smutny; syn Riwalena i Blancheflor, siostrzeniec króla Marka, ideał rycerza: dzielny, silny i lojalny swemu władcy. Pomaga królowi wyzwolić się z narzuconych przez Irlandię powinności, zabija olbrzyma Morhołta, przez co Izolda przysięga mu śmierć.
Zostaje śmiertelnie ranny, więc prosi, by złożyć go w łodzi i puścić wolno po morzu, dopływa w ten sposób do Irlandii, gdzie odnajduje go Izolda, która nie wiedziała, kim jest. Ratuje jego życie. Tristan pomaga królowi Markowi w zdobyciu żony, którą ma być Izolda, ale tylko on o tym wie, ponieważ rozpoznał należący do niej włos, który znalazł władca. Pokonuje smoka w imieniu króla i zabiera piękną księżniczkę do Anglii, ale w drodze wypijają magiczny napój miłosny, przez co spada na nich głęboka miłość.
Od tej pory Tristan jest rozdarty między lojalnością wobec króla a uczuciem do ukochanej. Kiedy zostaje oskarżony o uwiedzenie królowej, ma zostać stracony, ale udaje mu się uciec i zamieszkuje w lesie. Ocala Izoldę z rąk trędowatych i razem żyją w leśnej gęstwinie. W końcu Tristan postanawia pojednać się z Markiem. Zostaje wysłany do Bretanii, gdzie cierpi z powodu rozstania.
Żeni się z piękną Izoldą o białych dłoniach, ale nie konsumuje związku, ponieważ wciąż kocha żonę króla Marka. Próbuje się z nią zobaczyć, ale ona go odtrąca, ponieważ dowiaduje się o jego ślubie. Wysyła do Anglii swojego szwagra, Kaherdyna, aby sprowadził Izoldę do niego, by ujrzeć ją mógł po raz ostatni przed śmiercią, ale zostaje oszukany przez swoją zazdrosną żonę, która mówi mu, że jej brat powrócił bez Izoldy. Umiera z rozpaczy.