Autor prosi Boga o wsparcie: mądrość i zdolność wysłowienia się; jednocześnie wyraża pokorę. Mówi też, że to dzieło można traktować jako historyczne źródło o życiu świętego. Dalej następuje opisanie losów Aleksego, poczynając od jego rodziców - Eufamijana i Aglijas, którzy przez długi czas nie mogli mieć potomstwa. Eufamijan był patrycjuszem, a więc posiadał duży majątek. Małżeństwo pomagało ubogim, żebrakom i wędrowcom. Modlili się do Boga, by obdarzył ich łaską posiadania potomka. W końcu rodzi się Aleksy, który wyrasta na pięknego i dobrego młodzieńca. Dwudziestoczteroletni Aleksy ma się ożenić z Famijaną, córką cesarza, ślubu zaś udziela papież. Po zaślubinach para udaje się na noc poślubną, ale Aleksy ma objawienie i decyduje się opuścić swą rodzinę zanim nastąpi skonsumowanie małżeństwa. Podaruje swej żonie pierścień małżeński, wyjawia swoją decyzję i poleca życie pobożne, w zgodzie z rodziną, szacunku dla samej siebie i w służbie potrzebującym. Dziewczyna przysięga wierność mężowi i wypełnianie jego poleceń. Aleksy oddala się o świcie. Ojciec czuje ból po stracie syna, który dla rodziny stał się umarły.
Święty wypływa w morze a wszystko, co ma, rozdaje ubogim. Decyduje się zostać żebrakiem. Ojciec próbuje go odszukać, wydając na to mnóstwo pieniędzy, ale wszystko na marne. Rodzice cierpią, ponieważ nie potrafią pogodzić się z wolą Boga. Po siedemnastu latach od odejścia Aleksy spotyka swego ojca, ale nie zostaje rozpoznany.
Nad świętym roztacza się cudowna aura, która powoduje, że zostaje sławny, lecz Aleksy nie czuje chwały z tego powodu - żyje w pokorze i dobrowolnym poniżeniu. Lud jednak chce, by okrzyknięto go świętym, więc Aleksy decyduje się na odejście. Przypadkiem trafia do Rzymu. Zamieszkuje pod schodami domu ojca, ale ponieważ wciąż wiedzie życie żebracze, nie jest rozpoznany przez nikogo. Słudzy rodziny nękają go, a dodatkowych cierpień przysparza mu ojciec, który wciąż cierpi na sam dźwięk imienia swego ukochanego syna.
Aleksy umiera, a w Rzymie rozbrzmiewają wszystkie dzwony. Dziecko opowiada o świętości zmarłego. Chorzy, którzy przybywają na jego pogrzeb, zostają ozdrowieni. Następuje procesja, wśród której na czele idzie papież z kardynałami, następnie cesarz i kapłani, dalej arystokracja, stan rycerski, a na końcu prosty lud. Z ciała zmarłego wydobywa się cudowny zapach. Trzyma on w ręku pergamin, którego nikt nie może wyjąć, ale w końcu udaje się to żonie Aleksego. Odczytują prawdę o życiu świętego.
