Wenecja to miasto zakochanych. Główny bohater noweli powraca do Włoch, by raz jeszcze przypomnieć sobie smak młodości, odzyskać spokój ducha i odnaleźć utracone natchnienie. Jego opanowanie jest jednak pozorne, a naprędce zorganizowany wyjazd to ucieczka przed duchowym wypaleniem, przemijaniem i rozmaitymi lękami. Początkowo widok miasta zachwyca podróżnika: „Więc ujrzał znowu to zdumiewające wybrzeże, ową olśniewającą kompozycję fantastycznych budowli, które republika ukazywała pełnym uszanowania spojrzeniom zbliżających się żeglarzy: lekką wspaniałość Pałacu i Most Westchnień (…)”. Podczas podróży kanałami miasta Gustaw dostrzega jednak drobne, niekorzystne zmiany w jego wyglądzie. Nie potrafi się opędzić od makabrycznych skojarzeń (gondola – trumna, zapach wody – woń choroby). W trakcie swych kolejnych wypadów, spacerów po mostach i zacienionych placach wyczuwa duszną, chorobliwą atmosferę miasta. Wydaje się, że mury ukrywają jego niecne zachowania (śledzenie Tadzia i jego rodziny), wzmagają niepokój i kuszą. Pisarz dostrzega prawdziwe oblicze metropolii, która wygląda jak „przymilna i podejrzana piękność, to miasto pół-bajka, pół-łapka na cudzoziemców, w którego zgniłym powietrzu hulaszczo wybujała kiedyś sztuka”. Ostatecznie miasto stanie się świadkiem duchowej klęski i rozczarowania dojrzałego pisarza. Gustaw zaryzykuje i poświeci swe życie dla znikomych chwil szczęścia.
