To drugi, obok Wesela
Stanisława Wyspiańskiego, najważniejszy dramat okresu Młodej
Polski. Dramat Gabrieli Zapolskiej zalicza się do nurtu dramatu
naturalistycznego, którego głównym celem
i założeniem było demonstrowanie i
napiętnowanie zakłamania drobnomieszczańskiej społeczności.
Utwór określany bywa także mianem tragifarsy co
oznacza, iż obejmuje on zarówno elementy dramatu (w tym
przypadku jest to uwikłanie rodziny w podwójną moralność)
jak i elementy komedii (widocznego w utworze w komizmie postaci,
sytuacji oraz języka). Tekst podzielony został na trzy akty oraz
poszczególne sceny.
Zapolska w swoich utworach korzystała z otaczającej rzeczywistości, czerpała inspiracje z wydarzeń i osób, z którymi spotykała się na co dzień. Tak było też w przypadku „Moralności Pani Dulskiej”. Zarys głównego wątku oparła autorka na historii opowiedzianej przez jej męża o kobiecie, która tolerowała romans syna z służącą w obawie o niepotrzebny skandal i zdrowie pierworodnego. Podobno także sama postać Dulskiej wzorowana była na autentycznej mieszkance Lwowa.
Sztukę zamówiła dyrekcja Teatru Miejskiego we Lwowie i wyznaczyła Zapolskiej krótki czas na napisanie utworu, z czym autorka świetnie sobie poradziła. Jednak planowana premiera nie odbyła się, spektakl został natomiast zrealizowany przez Ludwika Solskiego w Krakowie 15.12.1906 roku oraz wystawiony w Warszawie 7.01.1907 i dopiero parę dni później zobaczyła go lwowska widownia.
