Akt I
Scena I
Rozpoczyna się od porannej rozmowy Agaty i Jakuba (służby) o gościach ich państwa. Mówią o kolacji z dnia poprzedniego i nudnych przemowach Starosty, wiecznie narzekającej Starościnie i bezczelnym Szarmanckim, który próbował pocałować pokojową, chociaż oficjalnie próbuje zaręczyć się z Teresą. Jakub otrzymuje od Agaty zapewnienie o jej miłości do niego.
Scena II
Śniadanie. Podkomorzy i Podkomorzyna cieszą się z otrzymanego listu od syna, który jest posłem i pisze, że z powodu przerwy w obradach wkrótce wróci do domu. Starosta mówi, że Polska powinna być uległa wobec innych krajów. Jako konserwatysta krytykuje projekty sejmowych reform i uważa, że prawo liberum veto jest świętym symbolem wolności szlacheckiej. Sprzeciwia się z nim Podkomorzy, który uważa, że beztroska szlachty i oglądanie się tylko na własne interesy doprowadziły do upadku Polski. Starosta widząc różnice poglądowe między sobą a gospodarzem przekonuje się, że Walery nie jest odpowiednim kandydatem na męża dla jego córki.
Scena III
Starościna przysyła zebranym bilecik, którego odczytanie sprawia im duży problem, ponieważ wplotła weń mnóstwo słów z języka francuskiego. W końcu domyślają się, że miała na myśli to, iż źle się czuje i nie będzie mogła towarzyszyć przy śniadaniu. Podkomorzy krytykuje panującą modę na wszystko, co zagraniczne, która prowadzi do pogardzania własną ojczyzną i swoim językiem ojczystym, na co Starosta przyznaje, że ze swą żoną ożenił się tylko ze względu na jej posag.
Scena IV
Do zebranych dołącza Teresa. Podkomorstwo bardzo ją chwalą, ale Starosta mówi, że zamiast niej wolałby mieć syna. Gospodarze i Starosta odchodzą, by odwiedzić Starościnę.
Scena V
Teresa w samotności mówi o swoich uczuciach do Walerego.
Scena VI
Szarmancki powraca z polowania.
