Tłem najważniejszych wydarzeń opisanych w powieści jest powstanie mahdystów (popleczników Mahdiego). Genezy powstania dopatruje się Sienkiewicz w niewłaściwym zrozumieniu postępowania rządu egipskiego. Rawlison mówi: „Rząd egipski nie zabrał tam nikomu wolności (…) ale ją setkom tysięcy, a może i milionom ludzi przywrócił. W Kordofanie, w Darfurze i w Sudanie nie było w ostatnich czasach żadnych państw niezależnych. Zaledwie tu i ówdzie jakiś mały władca rościł prawo do niektórych ziem i zagarniał je wbrew woli ich mieszkańców, przemocą. Przeważnie jednak były one zamieszkałe przez niezawisłe pokolenia Arabo-Murzynów, to jest przez ludzi mających w sobie krew obu tych ras. Pokolenia te żyły w ustawicznej wojnie. Napadały na siebie wzajem i zabierały sobie konie, wielbłądy, bydło rogate i przede wszystkim niewolników. Popełniano przy tym wiele okrucieństw. Ale najgorsi byli kupcy polujący na kość słoniową i niewolników.”
Sienkiewicz pominął istotny fakt – w rzeczywistości powstanie miało charakter narodowowyzwoleńczy. Polski Noblista skupia się jednak tylko na korzyściach majątkowych płynących z powstania, na które liczyli walczący po stronie Mahdiego Afrykańczycy.
