Powieść dla młodzieży „Ten obcy” Irena Jurgielewiczowa napisała w 1961 roku. Inspiracją dla jej powstania była historia pewnego chłopca, który jeszcze przed II wojną światową wędrował po Polsce. W powieści nie brakuje też wątku autobiograficznego. Kreacja Uli Zalewskiej wzorowana jest na postaci autorki i jej przeżyciach. Rodzice Jurgielewiczowej rozwiedli się, a jej ojciec założył nową rodzinę.
Książka osiągnęła niebywały sukces – zaledwie trzy lata po ukazaniu się na polskim rynku została wpisana na światową Listę Honorową im. Hansa Christiana Andersena, na której znajdują się najwybitniejsze i najlepsze dzieła literatury dla dzieci i młodzieży.
Pisarka kontynuowała losy stworzonych przez siebie bohaterów w dwóch kolejnych powieściach - „Inna?” oraz „Wszystko inaczej”.