a) W znaczeniu dosłownym barwna wędrówka młodego Doświadczyńskiego. Rozpoczyna się od opuszczenia rodzinnego domu, obejmuje: miejskie wojaże bohatera, wyprawę po Europie (Paryż, Amsterdam), podróże statkiem, pobyt na wyspie Nipu, pracę w boliwijskiej kopalni srebra, perypetie po powrocie (Kadyks, Sewilla), powrót do domu i wyprawę litewską zakończoną spotkaniem z ukochaną. Warto dodać, że w XVIII wieku wysyłano młodzież za granicę w celu zdobycia wykształcenia i "ogłady”.
b) Podróż przez życie – nie na darmo bohater nosi nazwisko Doświadczyńskiego, wyprawa Mikołaja to metaforyczna wyprawa po mądrość i dojrzałość życiową; podróż filozoficzna, rozwijająca umysł i świadomość bohatera.
b) Podróż przez życie – nie na darmo bohater nosi nazwisko Doświadczyńskiego, wyprawa Mikołaja to metaforyczna wyprawa po mądrość i dojrzałość życiową; podróż filozoficzna, rozwijająca umysł i świadomość bohatera.
