Dzieło należy do gatunku literackiego jakim są erotyki — poezja miłosna — miały już przed Petrarką świetną tradycję zaświadczoną głównie dokonaniami dwunastowiecznych twórców z francuskiej Prowansji, bliskich włoskiemu poecie; w kunsztownych artystycznie wierszach idealizowali oni uczucie i kobietę, którą stawiali na piedestale jako przedmiot hołdów, jako niemal suwerena podporządkowującego sobie zakochanego — wasala. Owa dworna miłość do damy jednoczącej w sobie piękność cielesną i duchową odżyła też w wyidealizowanym wizerunku Beatrycze Dantego i w portrecie Petrarkowskiej Laury.
Poeta poświęcił Laurze ponad trzysta wierszy, które układają się w poetycki zapis dziejów, przemian wielkiej miłości poety, jego emocji: „Nie wiem, czego chce, co się ze mną dzieje, / Drże pośród lata, a w zimie goreję”. Laura to zarazem kobieta i symbol poetyckiego natchnienia, Petrarca zobaczył ją w kościele w Awinionie (była wtedy dziewiętnastoletnią kobietą, mężatką) i przez wiele lat poświęcał jej pełne miłości sonety, idealizował postać wybranki, drobiazgowo analizował przeżycia zakochanego mężczyzny oraz rozważał samą istotę miłości. Pisał o rozdarciu, miotaniu przez sprzeczne uczucia, bólu i radości, cierpieniu i szczęściu przynoszonym przez miłość. Owego uczucia (nie jest ważne, czy autentycznego) nie przerwała nawet śmierć ukochanej, nawet je wzmocniła -jak w „Sonetach do madonny Laury umarłej” (zakochany pragnie dalej żyć i cierpieć, mieszać płacze śmiechem). Ta starannie wystylizowana miłość inspirowała wielu artystów, pisarzy (np. Karpińskiego, Mickiewicza, Słowackiego).
Istnieją jednakże pewne przesłanki jakoby Laura była jedynie wymyśloną przez autora dzieła postacią uosabiającą wewnętrzną tęsknotę autora za niespełnioną miłością idealną i doskonałą.
