Renesans, inaczej Odrodzenie, wziął swoją nazwę z tłumaczenia włoskiego słowa „rinascita” i francuskiego „renaissance”, co w tłumaczeniu oznacza „odrodzenie”. Pojęcie to zostało wprowadzone przez znanego włoskiego pisarza, architekta i malarza Giorgio Vasariego, żyjącego w XVI wieku. Specyfika renesansu polega głównie na powrocie do idei antycznych, do tamtego dorobku literackiego, filozoficznego i kulturalnego. Renesans ponownie odkrył starożytną sztukę, architekturę i antyczne kanony piękna. Kolebką renesansu są Włochy, skąd idee renesansu rozpowszechniały się na kolejne kraje Europy..
Gatunki literackie charakterystyczne dla Odrodzenia
Najpopularniejsze gatunki to:
- sielanka – pogodny utwór opiewający uroki życia wiejskiego, często o tematyce miłosnej;
- fraszka (wł. frasca = bagatela, drobnostka) – drobny utwór satyryczny lub liryczny, wierszowany, oparty na anegdocie lub dowcipnym koncepcie. Nazwa wprowadzona przez Kochanowskiego. W literaturze staropolskiej zwana też figlikiem;
- pieśń –> antyk;
- tren -> antyk;
- elegia –> antyk;
- emblemat - utwór liryczny dydaktyczno-moralizatorski, łączy w sobie alegoryczny obraz albo rysunek ze słowem. Złożony najczęściej z trzech części: inskrypcji (sentencji), obrazu i subskrypcji (krótki wiersz);
- tragedia –> antyk;
- sonet – forma stroficzna stanowiąca samodzielny utwór złożona z 2 strof 4-wersowych, zwykle opisowo – narracyjnych, dopełnionych 2 tercynami o charakterze liryczno-refleksyjnym.
- fraszka (wł. frasca = bagatela, drobnostka) – drobny utwór satyryczny lub liryczny, wierszowany, oparty na anegdocie lub dowcipnym koncepcie. Nazwa wprowadzona przez Kochanowskiego. W literaturze staropolskiej zwana też figlikiem;
- pieśń –> antyk;
- tren -> antyk;
- elegia –> antyk;
- emblemat - utwór liryczny dydaktyczno-moralizatorski, łączy w sobie alegoryczny obraz albo rysunek ze słowem. Złożony najczęściej z trzech części: inskrypcji (sentencji), obrazu i subskrypcji (krótki wiersz);
- tragedia –> antyk;
- sonet – forma stroficzna stanowiąca samodzielny utwór złożona z 2 strof 4-wersowych, zwykle opisowo – narracyjnych, dopełnionych 2 tercynami o charakterze liryczno-refleksyjnym.
Główne prądy umysłowe związane z epoką
Humanizm (łac. humanitas "człowieczeństwo", "ludzkość") - prąd umysłowy w renesansie. Początek miał we Włoszech w XIV w., a potem rozprzestrzenił się na inne kraje Europy. Jego główną cechą jest skupienie uwagi na człowieku, jego osobie, życiu, dokonaniach. Rozwijają się studia nad antykiem,
