Puszkin skupił się na tej generacji młodych ludzi, która życie o własnych siłach rozpoczynała w latach dwudziestych dziewiętnastego wieku. Niezwykłe było to, że romantyczny autor podjął tematykę współczesną, zmierzył się ze sprawami bieżącymi, łącząc je z perypetiami ducha.
Mamy tu więc do czynienia z problem miłosnym, miłość nieodwzajemnioną – lub też spóźnioną. Pycha i nieczułość Eugeniusza zostają ukarane, choć jego wybranka, odcinając się od swej młodzieńczej miłości, nie zaznaje szczęścia w życiu.
Obserwujemy proces przemiany i dojrzewania głównego bohatera, jego radości i klęski, a także gorzką wiedzę, do której dochodzi z czasem.
Wszystko to ujęte w tak zwaną strofę onieginowską (której podobno żaden przekład nie oddaje) – czyli czternaście wersów, z czego trzy czterowersy posiadają ściśle określony układ rymów, a dwa ostatnie wersy mają często aforystyczny wydźwięk. Poemat pisany jest aleksandrynem