Traktat został wydany anonimowo w dniu 4-go stycznia 1790 roku i stanowił uzupełnienie „Uwag nad życiem Jana Zamoyskiego” (wydane także anonimowo w 1787 roku). Dzieło, będące wykładnią społecznych i politycznych poglądów Staszica, składa się z 39-u rozdziałów, streszczających nowatorskie poglądy oświeceniowego działacza. W traktacie widać widoczny wpływ poglądów mecenasa Staszica – Andrzeja Zamoyskiego oraz treści wynikające z zainteresowania autora twórczością G. L. de Buffona.
Utwór jest zbiorem rad i przestróg dla polskiej szlachty. Nakłania on do podjęcia reform niezbędnych do naprawy Rzeczypospolitej.