Księga napisana została po łacinie, w oparciu o źródła i legendy, na życzenie Bolesława Krzywoustego. Autor miał dostęp do kancelarii książęcej, w której mógł korzystać z dokumentów, stanowiących źródła historyczne o dziejach Polski. Możliwe, że korzystał też z archiwum państwowego, znajdującego się w Krakowie, ale teza ta bywa odrzucana ze względu na nie uwzględnienie w dziele opowieści związanych z tym miastem. Znaczna część informacji zawartych w "Kronice" pochodzi z przekazów ustnych, źródła pisane mają tylko rolę drugorzędną, a wśród nich znaleźć się mogły np. "Żywot św. Wojciecha" czy "Rocznik kapituły krakowskiej". Trudno nazwać dzieło Galla Anonima stuprocentowo obiektywnym - niektóre fakty opisywane są rozlegle, inne praktycznie pomijane, ale pewnością fakty nie są fałszowane. Występują wydarzenia legendarne, np. zjedzenie króla Popiela przez myszy czy cudowne przywrócenie wzroku Mieszkowi I. Sprawiają one, że wydarzenia opisywane w księdze wydają się mało wiarygodne, ale za to urozmaicają dzieło pod względem literackim. Opisywane historie podzielone są na epizody, które ułożone są obok siebie bez większego związku - najczęściej łączy je jedynie postać głównego bohatera, nie zawsze natomiast występuje między nimi ciągłość chronologiczna.
„Kronika” wpisuje się w popularny w średniowieczu gatunek tzw. gesta – utworu literackiego, którego założeniem było opiewanie czynów danego monarchy. Założeniem Galla Anonima nie było zawarcie w dziele historii Polski dla potomnych, ale podkreślenie, że Polska jest równa innym krajom chrześcijańskim i że władza królewska pochodzi od Boga. Skierowane było do szlachty i duchownych. Należy zwrócić uwagę, że w utworze występuje styl pochwalny - autor umniejsza swe zasługi, zaznacza, że jego zdolności są niedoskonałe i niewiele warte, brakuje mu talentu i wiedzy, ale jego intencje są dobre i tworzy na cześć wspaniałych władców. Przez stosowanie tego typu zbytniej uniżoności i zestawianiu jej z hiperbolizacją osób książąt i królów Polski wzmacnia się panegiryczny ton dzieła. Innymi środkami, które mają to samo zadanie, jest porównywanie bohaterów do postaci znanych z Biblii.
Dzieło powstało prawdopodobnie między 1112 a 1116 rokiem - owo datowanie określa się za pomocą opisanych przez Galla Anonima wydarzeń, ponieważ sam nie umieścił w treści żadnych dat rocznych. Utwór podzielono na trzy części, każdą zbudowaną według schematu:
1.List - pełni funkcję swego rodzaju przedmowy od autora. Pierwszy list dedykowany jest arcybiskupowi Marcinowi, biskupom Szymonowi, Pawłowi, Maurowi i Żyrosławowi oraz kanclerzowi Michałowi. Za pierwszym listem znajduje się opis położenia geograficznego Polski oraz podziałów narodowych w Europie Środkowo-Wschodniej. Drugi list kierowany jest do biskupa Pawła i kanclerza Michała - jest to apostrofa składająca się z porównań, czerpiących głównie z Biblii, pytań retorycznych i epitetów. Trzeci list dedykuje księgę polskiemu duchowieństwu i kapelanom. Gall Anonim opisuje swe chęci, by napisać dzieło jak najlepsze i podkreśla, że polscy władcy zasługują na tego typu dzieło, ponieważ nie są barbarzyńcami, tylko narodem równym Grekom czy Rzymianom.
2.Skrót (łac. epilogus) - wiersz przedstawiający najistotniejsze wydarzenia danej księgi . Miewają one swój dalszy ciąg w tekście danej księgi, np. w księdze I: tren następujący po śmierci Bolesława Chrobrego, w II: pieśń polskiego rycerstwa, w III: pieśń strażników niemieckich. Pierwszy skrót opowiada historię rodziców Bolesława Krzywoustego, którzy błagali Boga o syna, i którego narodziny zawdzięczają wstawiennictwu św. Idziego. W tym wierszu występują rymy parzyste, pisany jest ośmiozgłoskowcem i podzielony na czterowersowe strofy. Występuje w nim klamra kompozycyjna - zarówno na początku, jak i na końcu tego skrótu mówi się o Bolesławie Krzywoustym. Drugi skrót ma 12 wersów - dwa szesnastozgłoskowe i dziesięć czternastozgłoskowych. Wersy są rymowane. Wiersz ten jest kontynuacją poprzedzającego go listu. Gall Anonim opowiada w nim o otrzymaniu zlecenia od polskiego władcy i o swej długiej, ciężkiej podróży. Pierwsze dwa wersy wyrażają nadzieję na sławę osiągniętą dzięki temu dziełu. Trzeci skrót jest najdłuższy - składa się na niego 20 trzywersowych, rymowanych strof. Na początku wychwala Boga, dalej wojewoda Skarbimir, następnie Bolesław Krzywousty. Ostatnia strofka opowiada bądź o losach Zbigniewa, bądź o losie podbitych przez władcę nieprzyjaciół.
3.Treść właściwa podzielona na podrozdziały
Pierwsza księga opisuje 125 lat, obejmujących czasy przodków Bolesława Krzywoustego (m.in. Mieszka I, Bolesława Chrobrego, Kazimierza Odnowiciela), druga - 23 lata, tj. między 1086 a 1109 rokiem, trzecia lata 1109-1113 i wydaje się nieskończona – być może pracodawcy Galla zmarli przed ukończeniem całości dzieła.
Rękopis kroniki nie zachował się do naszych czasów. Prawdopodobnie już wkrótce po napisaniu istniało 8 egzemplarzy dzieła, korzystali z nich m.in. Jan Długosz i Wincenty Kadłubek. Do czasów dzisiejszych zachowały się trzy kopie "Kroniki", najstarsza z 1340 roku. Są to: Rękopis Zamoyskich (Biblioteka Narodowa w Warszawie), Rękopis Sędziwoja (Biblioteka Czartoryskich w Krakowie), Rękopis Heilsberski (Biblioteka Narodowa w Warszawie).
