Chłopi - Problematyka

"Chłopi" to powieść Władysława Reymonta, opowiadająca o życiu mieszkańców wsi Lipce. Akcja toczy się w ciągu dziesięciu miesięcy – od września do lipca. Bohaterem jest cała wiejska społeczność, ale śledzimy również losy indywidualnych postaci – najbogatszego gospodarza we wsi, Macieja Boryny, jego syna Antka i żony Hanki oraz Jagny, młodej żony Boryny. Życie na wsi odmierzane jest rytmem mijających pór roku i ciężką pracą chłopów. W czasie dziesięciu miesięcy dochodzi w Lipcach do dramatycznych wydarzeń, umiera stary Boryna, Jagna zostaje wypędzona a chłopi trafiają do więzienia. Ale nawet po najbardziej nieoczekiwanych dramatach życie na wsi wraca w utarte tory ciężkiej pracy i uprawy roli.

Problemy ekonomiczne – bieda chłopów, nie tylko nie posiadających ziemi, ale także pomniejszych gospodarzy. Konieczność utrzymania licznej rodziny i zależność od tego, jakie będą plony, powoduje, że kłopoty z przetrwaniem mają nie tylko ludzie bardzo ubodzy. Reymont opisuje też wyzysk parobków i najemników, pracujących ciężko za symboliczną zapłatę. Problemy ekonomiczne spowodowane są brakiem ziemi, jak wspomina stary Bylica: przed laty w Lipcach było 15 gospodarzy, teraz ta sama ilość ziemi musi wyżywić czterdziestu.

Walka młodych ze starymi – nieustanny konflikt dotyczący własności gospodarstw. Młodzi chcą by ojcowie przepisali im ziemię. Mają rację, bo ciężko pracują i są traktowani jak parobcy (na przykład Antek). Reymont przedstawia też racje drugiej strony – starsi boją się oddawać majątek, bo ci, którzy to zrobili (Jagustynka, Bylica) zostali przez młodych wypędzeni z domu. Konflikt młodzi – starzy widać też w sposobie rozwiązywania sporu o las czy przepędzenie Niemców. Młodzi gotowi są bić się z drwalami, czy niemieckimi kolonizatorami, starsi obawiają się otwartej walki.

Spór chłopi – dwór o las. Mieszkańcy Lipiec kłócą się z dziedzicem o las, który sprzedał Żydom. Na szczęście udaje się doprowadzić do porozumienia. Grunty leśne można zamienić na ziemię na Podlesiu, skąd wyjeżdżają Niemcy.