Legenda o św. Aleksym - Geneza epoki i utworu

Święty Aleksy, zwany Człowiekiem Bożym, urodził się w 360 r. Był synem bogatego patrycjusza, ale wyrzekł się swego majątku i wiódł życie żebracze. W średniowieczu jego postać stała się niezwykle popularna. Uznaje się go za parona ubogich, pielgrzymów, wędrowców i żebraków. Czci się go głównie w kościele prawosławnym.
    Zachowana wersja "Legendy o świętym Aleksym" jest poematem z 1454 roku. Spisana przez anonimowego autora stanowi niekompletny przekład z łaciny. Wpisuje się w nurt literatury hagiograficznej, bardzo popularnej w średniowieczu. Łączy formy kazania z poematem epickim, o czym świadczą poszczególne części utworu:
Propositio - zapowiada treść poematu
Invocatio - stanowi wezwanie pomocy Boga
Narratio - opowiadanie właściwe
    Utwór napisany jest ośmiozgłoskowcem. Narrator trzecioosobowy nie wyraża emocji. Występują nieliczne środki stylistyczne, np. epitety, nie służą one jednak kunsztowności utworu. Święty Aleksy pełni funkcję wzoru, do którego powinni dążyć wszyscy ludzie. Jego życie to przykład popularnego w średniowieczu motywu ars moriendi (sztuka umierania) – według niego życie miało stanowić przygotowanie do śmierci.

Cechy Aleksego jako idealnego świętego:
syn patrycjusza, a więc wysoko urodzony i bogaty
ogromna wiara w Boga, która pozwala mu żyć bez wątpliwości
pokora, brak pychy
odrzucił wszystkie ziemskie uciechy i dobra materialne
nie złamał się mimo ciężkich prób (spotkanie ojca, sława, życie w pobliżu rodziny bez ujawniania się, poniżanie)
wyrzekł się miłości ziemskiej w zamian za miłość do Boga