Bohaterami swoich opowiadań pisarz uczynił zwierzęta oraz małego chłopca, który zostaje odnaleziony przez wilki i wychowuje się w dżungli. Zwierzęta zostały zantropomorfizowane, to jest obdarzone ludzkimi cechami. Posługują się mową, którą rozumieją ludzie, i własną społeczność ukształtowały na wzór społeczeństwa ludzkiego. Kierują się kodeksem - Prawem Dżungli, które reguluje ich życie, nakazując, na przykład, opiekować się sobą wzajemnie. Kipling wykorzystał postacie zwierząt w sposób tradycyjny dla bajek, za ich pomocą przekazuje prawdy moralne i modele zachowań godne naśladowania lub potępienia. Imiona bohaterów pochodzą z języka hindi i zazwyczaj oznaczają ich nazwy w tym języku. Wyjątkiem jest Mowgli – imię wymyślone przez autora i nieistniejące w żadnym języku, poza językiem dżungli.
W opowiadaniach Kipling ukazuje odmienną od europejskiej kulturę, prezentując zwyczaje i styl życia mieszkańców Indii, Afganistanu i okolic Morza Beringa, jednak nie skupia się na różnicach między nimi, a na łączących je podobieństwach. W Koloniach Brytyjskich, które odwiedził, ludność angielską często cechowała hipokryzja i podtrzymywanie uprzedzeń do rdzennych mieszkańców zajętych ziem, co nie odpowiadało pisarzowi, który był człowiekiem otwartym i ciekawym świata.
Autor przedstawia świat przez szczegółowe, realistyczne opisy. Bohaterów prezentuje, pokazując ich czyny i opisując ich wygląd.
"Księgę dżungli" interpretowano rozmaicie. Powszechnie uznaje się ją za wartościową lekturę dla młodych ludzi, którzy mogą czerpać z niej wskazówki życiowe. Pojawiały się także interpretacje polityczne, odnoszące się do aktualnych w czasach Kiplinga wydarzeń. Wielu ludzi uważa, że autor umieścił w opowiadaniach nawiązania do Wolnomularstwa, sam bowiem należał do Loży Masońskiej. Nie zmienia to faktu, że przez swój dydaktyczny charakter opowiadania stały się niemal podręcznikiem dla skautów, co jak najbardziej aprobował pisarz.
