Kossak-Szczucka Zofia

W tym czasie debiutuje opowiadaniem „Bulli zaginął” na łamach „Wsi polskiej”. W 1915 roku bierze ślub ze Stefanem Szczuckim i przenosi się do majątku Nowosielice na Wołyniu. W kolejnych latach (1916 i 1917) rodzą się synowie Szczuckich: Juliusz (umiera w wieku dziesięciu lat) i Tadeusz. Cała rodzina zostaje mocno doświadczona podczas rewolucji i najazdu bolszewickiego na Wołyń w latach 1917-19 (doświadczenia tego okresu pisarka umieści we wspomnieniach zatytułowanych „Pożoga”). Po śmierci męża (1921) Kossak-Szczucka przenosi się wraz z dziećmi do Górek Wielkich na Śląsku. 

Cztery lata później bierze ślub z Zygmuntem Szatkowskim (para będzie mieć dwoje dzieci: Witolda i Annę). W 1924 roku ukazuje się powieść „Beatum scelus”, przyjęta jako właściwy debiut pisarki. Kolejne dzieła – głównie powieści historyczne i utwory przeznaczone dla dzieci („Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata”) – ugruntowują pozycję Kossak-Szczuckiej jako zdolnej literatki. 

W 1932 roku autorka „Szaleńców Bożych” otrzymuje Śląską Nagrodę Literacką. Trzy lata później ukazuje się jedna z jej najważniejszych powieści, czterotomowe dzieło opisujące dzieje pierwszej krucjaty – „Krzyżowcy” (m.in. za to dzieło Kossak-Szczucka otrzymuje Złoty Wawrzyn Polskiej Akademii Literatury). 

Na rok przed wybuchem II wojny światowej rodzina pisarki przenosi się do Warszawy. Podczas wojny Kossak-Szczucka czynnie bierze udział w działalności konspiracyjnej. Współtworzy konspiracyjne pismo „Polska Żyje”. W 1941 roku staje na czele tajnej organizacji katolickiej – Frontu Odrodzenia Polski. Rok później, wraz z Wandą Krahelską, tworzy Tymczasowy Komitet Pomocy Żydom (później – Rada Pomocy Żydom „Żegota”). W 1943 roku pisarka zostaje aresztowana (pod fałszywym nazwiskiem) i umieszczona w obozie koncentracyjnym Auschwitz-Birkenau. Po rozpoznaniu zostaje przewieziona na Pawiak i skazana na karę śmierci. Uwolniona dzięki staraniom władz podziemia bierze czynny udział w postaniu warszawskim. Po jego upadku przenosi się wraz z córką do Częstochowy (syn Tadeusz umiera w Auschwitz). 

W 1945 roku pisarka otrzymuje nakaz opuszczenia Polski. Wyjeżdża z misją Polskiego Czerwonego Krzyża do Londynu. Przymusowa emigracja będzie trwać aż 12 lat. Kossak-Szczucka powraca do kraju w 1957 roku. Wraz z rodziną osiada w Górkach Wielkich. Cały czas tworzy – publikuje artykuły, pisze kolejne powieści historyczne i opowiadania („Bursztyny”) oraz wspomnienia rodzinne („Dziedzictwo”). 

Umiera 9 kwietnia 1968 roku w Bielsku-Białej, ciało pisarki pochowano w Górkach Wielkich. W 1982 roku Instytut Yad Vashem przyznaje jej pośmiertnie odznaczenie „Sprawiedliwej Wśród Narodów Świata” (m.in. za współtworzenie i działalność w organizacji „Żegota” podczas II wojny światowej).

Najważniejsze dzieła

1922 – „Pożoga. Wspomnienia z Wołynia 1917-1919”
1924 – „Beatum scelus”
1924 – „Kłopoty Kacperka góreckiego skrzata”
1927 – „Wielcy i mali”
1929 – „Szaleńcy Boży”
1930 – „Legnickie pole”
1931 – „Topsy i Lupus”
1932 – „Nieznany kraj”
1933 – „Z dziejów Śląska”
1935 – „Krzyżowcy”
1936 – „Bursztyny”
1938 – „Gród nad jeziorem”
1939 – „Trembowla”
1939 – „Warna”
1946 – „Z otchłani. Wspomnienia z lagru”
1955 – „Rok polski”
1956 – „Dziedzictwo”
1960 – „Troja Północy”