Boy-Żeleński Tadeusz

Tadeusz Boy-Żeleński (1874 – 1941) – polski pisarz, satyryk, krytyk literacki, tłumacz. 

Studiował medycynę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Podczas studiów związał się ze środowiskiem krakowskiej cyganerii, skupionej wokół Stanisława Przybyszewskiego. Żeleński zadebiutował w 1895 r. cyklem sonetów na łamach tygodnika ,,Świat”. Pisarz brał czynny udział w życiu kulturalnym miasta, współtworząc od 1906 roku kabaret ,,Zielony Balonik” (był twórcą tekstów i autorem satyrycznych rysunków). Pracę twórczą łączył z wykonywaniem zawodu lekarza: w 1901 r. uzyskał dyplom, w latach 1901-1906 pracował jako pediatra w szpitalu św. Ludwika w Krakowie, podczas I wojny światowej zmobilizowano go do służby w armii austriackiej. 

Od 1919 r. Żeleński rozpoczął pracę jako recenzent teatralny. Równocześnie zajmował się tłumaczeniem najpopularniejszych dzieł literatury francuskiej. Od 1922 roku mieszkał w Warszawie. Jako recenzent, krytyk i publicysta współpracował m.in. z : ,,Czasem”, ,,Kurierem Porannym”, ,,Wiadomościami Literackimi”. 

W 1933 r. został członkiem Polskiej Akademii Literatury. W latach trzydziestych jako lekarz prowadził działalność promującą poradnie świadomego macierzyństwa. W czasie II wojny światowej zamieszkał we Lwowie, gdzie pracował jako kierownik katedry historii literatury francuskiej. Aresztowany wraz z żoną po zajęciu miasta przez Niemców. Zginął rozstrzelany na stokach Kadeckiej Góry 4 lipca 1945 roku.

Twórczość - najważniejsze dzieła

Dzieła:

,Flirt z Melpomeną”,
,,Piekło kobiet”,
,,Stendhal i Balzac”,
,,Słowa grube i cienkie”,
,,Marysieńka Sobieska”,
,,Ludzie żywi”,
,,Znaszli ten kraj?...”,
,,Antologia literatury francuskiej”.


Najważniejsze przekłady dzieł literatury francuskiej;

,,Pieśń o Rolandzie”,
,,Wielki testament” Francois Villiona,
,,Tristan i Izolda” Bediera,
dramaty Moliera, Racine'a, Corneille'a,
,,Listy perskie” Monteskiusza,
,,Próby” Montaigne'a,
,,W poszukiwaniu straconego czasu” Prousta,
,,Czerwone i czarne” Standhala,
,,Pani Bovary” Flauberta,
,,Niebezpieczne związki” Laclosa.