Marek Hłasko - biografia
Dzieciństwo i młodość
Marek Hłasko urodził się w 1934 roku. Jego rodzina rozpadła się, gdy miał trzy lata. W czasie wojny matka zajęła się handlem – miała stragan w Warszawie, na którym sprzedawała żywność. Działania wojenne, związane z Powstaniem Warszawskim i odwetem wojsk niemieckich, kompletnie zrujnowały całą Warszawę, w tym mieszkanie Hłasków. Matka i syn opuścili stolicę i przez kilka miesięcy przebywali w Częstochowie u znajomej. Później tułali się przez jakiś czas po kraju, szukając miejsca, gdzie mogliby się zatrzymać na dłużej, aż w końcu w 1946 trafili do Wrocławia, gdzie zamieszkali z nowym partnerem matki, Kazimierzem Gryczkiewiczem.We Wrocławiu Marek z trudem ukończył szkołę powszechną. Potem próbował podjąć naukę w szkole średniej, ale ostatecznie zrezygnował z jej ukończenia. Stało się tak przede wszystkim dlatego, że w szkole nie czuł się najlepiej: sprawiał problemy wychowawcze, był agresywny, wydalano go z poszczególnych placówek. W wieku 16 lat zdecydował się zdobyć prawo jazdy i odtąd pracował jako kierowca. Nigdzie nie mógł zagrzać miejsca, po kilku miesiącach odchodził z zatrudniającego go w danym momencie przedsiębiorstwa.
Literackie tryumfy
W 1952 roku udaje mu się nawiązać kontakt ze Związkiem Literatów Polskich, część swoich dotychczas powstałych tekstów przesyła do oceny Bohdanowi Czeszce, jego literackim opiekunem zostaje Igor Newerly. W 1954 roku debiutuje opowiadaniem „Baza Sokołowska”. Od tego momentu zaczyna się okres jego literackich tryumfów. Przez władze jest uznawany za swojego, cieszy się stypendiami literackimi, w krótkim okresie czasu publikuje kilka nowych utworów, uzyskuje pracę w redakcji „Po Prostu”.
W 1957 roku, w czasie realizacji filmu na podstawie jego opowiadania „Ósmy dzień tygodnia”, poznaje aktorkę Sonię Ziemann. Rok później wyjeżdża do Instytutu Literackiego w Maisons Laffitte pod Paryżem. Tam publikuje antykomunistyczne w swej wymowie opowiadanie „Cmentarze” (napisane jeszcze w Polsce), co rozpoczyna jego konflikt z władzami w kraju. Prosi więc o azyl w Berlinie Zachodnim i rozpoczyna karierę międzynarodową. W 1961 roku żeni się z Sonią Ziemann. Dostaje sporo propozycji przekładów swoich dzieł, między innymi od wydawnictw niemieckich, francuskich, angielskich. Ukazują się także tłumaczenia na hebrajski, fiński i japoński.
W drugiej połowie lat 60., na zaproszenie Romana Polańskiego, pisarz przenosi się do USA. Powstaje projekt filmu, do którego scenariusz miał napisać Hłasko. Planów nie udaje się zrealizować, ponieważ najpierw z projektu rezygnuje Polański, a potem reżyser - Nicolas Ray. Powodem zerwania z tym ostatnim był najprawdopodobniej romans Marka z żoną Raya. Pozostawiony sam sobie pisarz podejmuje się różnego rodzaju prac i uzyskuje licencję pilota (latanie było jego wielką życiową pasją).
W 1968 roku dochodzi do wypadku: podczas wyprawy Hłaski wraz z przyjacielem, Krzysztofem Komedą, ten ostatni w nie do końca wyjaśnionych okolicznościach doznaje poważnego urazu głowy. Hłasko bardzo mocno to przeżywa, zwłaszcza że, pomimo pomocy lekarskiej, Komeda umiera. W 1969 pisarz wyjeżdża do Izraela, by uczestniczyć w powstawaniu filmu kręconego na podstawie jego powieści „Wszyscy byli odwróceni”. Następnie, w tym samym roku, udaje się do Wiesbaden w Niemczech, gdzie umiera po zażyciu i zmieszaniu z alkoholem środków nasennych.
W 1957 roku, w czasie realizacji filmu na podstawie jego opowiadania „Ósmy dzień tygodnia”, poznaje aktorkę Sonię Ziemann. Rok później wyjeżdża do Instytutu Literackiego w Maisons Laffitte pod Paryżem. Tam publikuje antykomunistyczne w swej wymowie opowiadanie „Cmentarze” (napisane jeszcze w Polsce), co rozpoczyna jego konflikt z władzami w kraju. Prosi więc o azyl w Berlinie Zachodnim i rozpoczyna karierę międzynarodową. W 1961 roku żeni się z Sonią Ziemann. Dostaje sporo propozycji przekładów swoich dzieł, między innymi od wydawnictw niemieckich, francuskich, angielskich. Ukazują się także tłumaczenia na hebrajski, fiński i japoński.
W drugiej połowie lat 60., na zaproszenie Romana Polańskiego, pisarz przenosi się do USA. Powstaje projekt filmu, do którego scenariusz miał napisać Hłasko. Planów nie udaje się zrealizować, ponieważ najpierw z projektu rezygnuje Polański, a potem reżyser - Nicolas Ray. Powodem zerwania z tym ostatnim był najprawdopodobniej romans Marka z żoną Raya. Pozostawiony sam sobie pisarz podejmuje się różnego rodzaju prac i uzyskuje licencję pilota (latanie było jego wielką życiową pasją).
W 1968 roku dochodzi do wypadku: podczas wyprawy Hłaski wraz z przyjacielem, Krzysztofem Komedą, ten ostatni w nie do końca wyjaśnionych okolicznościach doznaje poważnego urazu głowy. Hłasko bardzo mocno to przeżywa, zwłaszcza że, pomimo pomocy lekarskiej, Komeda umiera. W 1969 pisarz wyjeżdża do Izraela, by uczestniczyć w powstawaniu filmu kręconego na podstawie jego powieści „Wszyscy byli odwróceni”. Następnie, w tym samym roku, udaje się do Wiesbaden w Niemczech, gdzie umiera po zażyciu i zmieszaniu z alkoholem środków nasennych.
Charakterystyka twórczości
Do dzisiaj dyskutuje się nad wartością literacką utworów Hłaski. Niektórzy są gorącymi zwolennikami pisarza, podkreślając żywy, dosadny styl jego utworów, niezwykłe wyczucie mowy ludzi z niższych warstw społecznych, umiejętność wiernego przedstawiania rzeczywistości.Jego przeciwnicy twierdzą natomiast, że wczesne utwory, powstałe gdy jeszcze przebywał w Polsce, są jedynym jego osiągnięciem. Jego talent się nie rozwijał i w późniejszym okresie Hłasko nie miał już nic nowego do zaproponowania. Wydaje się, że ten spór pozostanie nierozstrzygnięty.
