Czesław Centkiewicz - życiorys
Czesław Centkiewicz urodził się 19 października 1904 roku w Warszawie. Rodzice młodego pisarza, Stanisław i Stanisława, dbali o edukację syna, starając się stworzyć dziecku odpowiednie warunki do nauki. Czesław rozpoczął edukację w 1924 roku w Gimnazjum św. Kazimierza w Warszawie. Naukę kontynuował w Institut Superieur w Liege w Belgii, kończąc studia z tytułem inżyniera elektryka.
II wojna światowa zmusiła Czesława, pracującego wówczas w Państwowym Instytucie Meteorologicznym, do przerwania dotychczasowego trybu życia. Mimo to w roku 1932 wraz z grupą polarników odbył pierwszą polską wyprawę polarną na Wyspę Niedźwiedzią. Tu też poznał Stanisława Siedleckiego, słynnego polarnika. W 1957 roku Centkiewicz uniemożliwił jednak znajomemu założenie pierwszej stacji polarnej w Spitsbergen, co sprawiło, że drogi mężczyzn rozeszły się.
W utworach artysty obserwujemy także niezwykle subiektywny opis radzieckich polarników, których Centkiewicz zawsze przedstawiał w nienagannym świetle, nie szczędząc słów krytyki zagranicznym podróżnikom. Jedynie norwescy polarnicy zdołali wzbudzić podziw i szacunek Centkiewiczów. Ci nieliczni przedstawieni zostali jako twardzi i doświadczeni bohaterowie, co widoczne jest szczególnie w utworze „Tumbo nigdy nie zazna spokoju” z roku 1977.
W kilka lat po powrocie do kraju Czesław został umieszczony w obozie koncentracyjnym niedaleko Hamburga (Neuengamme). Zdołał jednak przetrwać najgorsze chwile i wkrótce odzyskał wolność. Po opuszczeniu murów obozu Czesław przeniósł się do Jeleniej Góry, gdzie rozpoczął pracę w Zjednoczeniu Energetycznym Okręgu Dolnośląskiego, a następnie w Państwowym Instytucie Hydrologiczno-Meteorologicznym. Zajął się także twórczością literacką. Inspiracją do napisania większości z książek była niewątpliwie odbyta wyprawa oraz pobyt w obozie, który nie jednego z artystów skłonił do przemyśleń i rozważań nad otaczającym światem, a także, mówiąc kolokwialnie, do przelania na papier uczuć targających ludzką duszą.
Po kilku latach pracy osiadł ponownie w rodzinnej Warszawie i stał się członkiem popularnego wówczas Związku Literatów Polskich. Ogromną rolę w życiu Czesława niewątpliwie odegrała jego żona, Alina. To właśnie z nią stworzył większość z książek przeznaczonych głównie dla najmłodszych.
Czesław Centkiewicz zmarł 10 sierpnia 1996 roku w stolicy. Jego ciało spoczywa obok ciała żony, Aliny, na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie.
Twórczość - najsłynniejsze dzieła
Do twórczości literackiej Czesława
Centkiewicza zaliczamy:
-
Czeluskin (1934),
-
Anaruk, chłopiec z Grenlandii (1937),
-
Biała foka (1947),
-
Wyspa mgieł i wichrów (1947),
-
Wśród lodów północy (1948),
-
Odarpi, syn Egigiwy (napisana wspólnie z żoną Aliną, wydana w 1949),
-
Zaczarowana zagroda (również napisana wraz żoną).
