Istotnym kontekstem książki jest swoboda obyczajowa, o której dyskutują bohaterowie. To też element wskazujący na to, że „Ferdydurke” rozgrywa się w latach 30. Ważny jest również element konfliktu pokoleń, przedstawiony przez Gombrowicza – czyli starzy kontra młodzi. Nie chodzi tutaj wyłącznie o wiek bohaterów – młodzi to ludzi wyznający nowoczesne poglądy, tak jak państwo Młodziakowie (charakteryzowani przez nazwisko) i ich córka. Zwolennikami starego porządku są mieszkańcy dworu w Bolimowie.
Czas akcji powieści gmatwają wspomnienia głównego bohatera, pisarza Józia. Budzi się jako mężczyzna trzydziestoletni i zaczyna analizować swój wiek i dokonania, tymczasem zostaje zmuszony do powrotu do szkoły. Doświadczenia i refleksje człowieka dojrzałego wymieszane są ze spostrzeżeniami nastoletnich uczniów szkoły.
Wydarzenia rozgrywają się w Warszawie oraz Bolimowie. W pierwszej części, pokój Józia odwiedza profesor Pimko i zapędza go do szkoły. Po zajęciach w szkole Józio trafia na stancję do państwa Młodziaków. Wszystkie te wydarzenia toczą się w Warszawie. Potem Józio wyjeżdża do Bolimowa, gdzie znajduje się dworek należący do jego dalekiej rodziny.
