Pieśń świętojańska o Sobótce - Interpretacja utworu

Kochanowski w pieśni „Wsi spokojna, wsi wesoła” odwołuje się do tradycji sielanki zarówno antycznej (Teokryt), jak i polskiej (Rej). Życie na wsi jawi się w utworze jako wartościowe, ponieważ zapewnia uczciwość, pobożność i bezpieczeństwo. Jego przeciwieństwem jest egzystencja poza wsią – na przykład w mieście czy w podróży. Ta druga jest niebezpieczna (mowa o śmierci na morzu).

Człowiek mieszkający na wsi nie musi się martwić o pożywienie, którego ma pod dostatkiem („sady obradzają”, „pszczoły miód dawają”). Wiejski gospodarz żyje z dala od gwaru miejskiego, w zamian słucha śpiewu ptaków. Często odpoczywa na łonie natury, sam organizuje swoją pracę i potrafi tym samym zapewnić sobie dobrobyt. Gospodarzowi pomaga jego wierna małżonka, która jest oszczędna i pracowita. Dzieci i młodzież mieszkające na wsi są dobrze wychowane, z szacunkiem odnoszą się do starszych i do religii.

Wieś w pieśni Kochanowskiego nosi wyraźne znamiona idealizacji. Pojawiają się tu motywy sielankowe: las, faunowie, piszczałka, szczęśliwy pasterz.