Jan Chryzostom Pasek (1636-1701) był potomkiem zagrodowej szlachty. Z jezuickiego kolegium w Rawie Mazowieckiej zaciągnął się do wojska w czasie najazdu szwedzkiego i służył pod rozkazami Stefana Czarneckiego. W 1667 roku rzucił służbę wojskową, żeni się i osiada na gospodarstwie w Krakowskiem. Odtąd wiedzie żywot ziemianina, urozmaicony wyprawami na sejmy, elekcje lub zjazdy pospolitego ruszenia. Dokumenty archiwalne z lat 1667-1700 ukazują Paska jako pieniacza, awanturnika, który pięciokrotnie został skazany na banicję czyli opuszczenie kraju oraz na infamię czyli utratę czci i praw.
Pamiętniki to jedno z najsłynniejszych „perełek” okresu, którego przedstawicielem jest Pasek. W dziele tym autor niejednokrotnie daje wyraz swojego uwielbienia dla wodza.PamiętnikiPaska dzieli się na dwie części. Pierwsza z nich obejmuje lata 1656-1666 i poświęcona jest przede wszystkim dziejom autora, który jednocześnie jest narratorem; opisuje on swoje przygody i podróże po Europie. Autor poświęca w niej wiele uwagi ukazaniu odmiennych niż w Polsce tradycji i zwyczajów panujących w odwiedzanych krajach. Druga część dzieła obejmuje lata 1667-1688 i ukazuje losy Paska jako ziemianina. Wiele miejsca autor poświęca w nich obrazowi życia obyczajowego sarmackiej szlachty. Można w tej części dokładnie poznać upodobania, zwyczaje i obyczaje ówczesnej szlachty.
