„A niechaj narodowie wżdy postronni znają, iż Polacy nie gęsi, iż swój język mają”
(Mikołaj Rej)
„Nierządem, powiedział ktoś dawno, Polska stoi;
Gdyby dziś pojźrał z grobu po ojczyźnie swojej,
Zawołałby co gardła: Wracam znowu skądem,
Żebym tak srogim z Polską nie zginął nierządem”
(Wacław Potocki, „Nierządem Polska stoi”)
„Wpadam do Soplicowa, jak w centrum polszczyzny;
Tam się człowiek napije, nadysze Ojczyzny!”
(Adam Mickiewicz, „Pan Tadeusz”)
„Polska Chrystusem narodów”
(Adam Mickiewicz, „Dziady” cz. III)
„Polska Winkelriedem narodów”
(Juliusz Słowacki, „Kordian”)
„Polsko! lecz ciebie błyskotkami łudzą;
Pawiem narodów byłaś i papugą;
A teraz jesteś służebnicą cudzą. —
Choć wiem, ze słowa te nie zadrżą długo
W sercu — gdzie nie trwa myśl nawet godziny:
Mówię — bom smutny — i sam pełen winy”
(Juliusz Słowacki, „Grób Agamemnona”)
„Szli krzycząc : <<Polska! Polska!>> – wtem jednego razu
Chcąc krzyczeć zapomnieli na ustach wyrazu;
Pewni jednak, że Pan Bóg do synów się przyzna.
Szli dalej krzycząc: << Boże! ojczyzna! ojczyzna!>>
Wtem Bóg z Mojżeszowego pokazał się krzaka,
Spojrzał na te krzyczące i zapytał: <<Jaka?>>”
(Juliusz Słowacki)
„Nie rzucim ziemi, skąd nasz ród,
Nie damy pogrześć mowy!
Polski my naród, polski lud,
Królewski szczep Piastowy”
(Maria Konopnicka, „Rota”)
„POETA
Po całym świecie
możesz szukać Polski, panno młoda,
i nigdzie jej nie najdziecie.
PANNA MŁODA
To może i szukać szkoda
(…)
POETA
– A tam puka?
PANNA MŁODA
I cóz za tako nauka?
Serce – !–?
POETA
A to Polska właśnie”
(Stanisław Wyspiański, „Wesele”)
„W Polsce bije serce świata”
(Norman Davies)
