Czołowy motyw polskiej literatury – prozy, poezji i dramatu. Twórcy każdej z literackich epok podejmowali w swych dziełach wątki związane z ojczyzną. Patriotyzm, zagrzewanie do boju, problematyka walki z wrogiem (zależnie od epoki historycznej – najeźdźcą, zaborcą, okupantem), troska o wewnętrzną politykę kraju, refleksja nad kierunkami rozwoju ojczyzny, krytyka polskich wad i obyczajów – to tylko nieliczne z wybranych problemów łączących się w literaturze z hasłem „Polski/Polaków”.
Opis początków polskiej państwowości odnajdziemy w dziełach średniowiecznych kronikarzy – Galla Anonima, Jana Długosza, Wincentego Kadłubka. O gotowość do obrony ziem polskich przed najazdami Tatarów zabiegał Jan Kochanowski w słynnej „Pieśni o spustoszeniu Podola”. Troska o losy Rzeczypospolitej szlacheckiej pojawia się w twórczości takich pisarzy (poetów, publicystów lub działaczy społecznych) jak: Ignacy Krasicki, Andrzej Frycz Modrzewski, Wacław Potocki, Stanisław Staszic czy Hugo Kołłątaj. Motyw walki o wyzwolenie spod panowania zaborcy zdominował polską literaturę romantyczną. Rozważania nad różnymi – często dyskusyjnymi metodami walk (spisek, zdrada, walka powstańcza) – stały się głównym tematem takich dzieł: „Dziady” i „Konrad Wallenrod” Adama Mickiewicza oraz „Kordian” Juliusza Słowackiego. Mesjanizm, wallenrodyzm, prometeizm – to ważne hasła romantyzmu, związane bezpośrednio z motywem Polski/ojczyzny. Pozytywizm to czas odbudowywania ojczyzny poprzez „pracę u podstaw” (nowelistyka, „Lalka” Bolesława Prusa) i pracę organiczną. W tym samym czasie powstaje najsłynniejszy polski cykl „ku pokrzepieniu serc” – „Trylogia” Henryka Sienkiewicza.
Celną analizę (i krytykę) polskich, narodowych wad odnajdziemy w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego. Dywagacje nad przyszłym kształtem i losami Polski
Opis początków polskiej państwowości odnajdziemy w dziełach średniowiecznych kronikarzy – Galla Anonima, Jana Długosza, Wincentego Kadłubka. O gotowość do obrony ziem polskich przed najazdami Tatarów zabiegał Jan Kochanowski w słynnej „Pieśni o spustoszeniu Podola”. Troska o losy Rzeczypospolitej szlacheckiej pojawia się w twórczości takich pisarzy (poetów, publicystów lub działaczy społecznych) jak: Ignacy Krasicki, Andrzej Frycz Modrzewski, Wacław Potocki, Stanisław Staszic czy Hugo Kołłątaj. Motyw walki o wyzwolenie spod panowania zaborcy zdominował polską literaturę romantyczną. Rozważania nad różnymi – często dyskusyjnymi metodami walk (spisek, zdrada, walka powstańcza) – stały się głównym tematem takich dzieł: „Dziady” i „Konrad Wallenrod” Adama Mickiewicza oraz „Kordian” Juliusza Słowackiego. Mesjanizm, wallenrodyzm, prometeizm – to ważne hasła romantyzmu, związane bezpośrednio z motywem Polski/ojczyzny. Pozytywizm to czas odbudowywania ojczyzny poprzez „pracę u podstaw” (nowelistyka, „Lalka” Bolesława Prusa) i pracę organiczną. W tym samym czasie powstaje najsłynniejszy polski cykl „ku pokrzepieniu serc” – „Trylogia” Henryka Sienkiewicza.
Celną analizę (i krytykę) polskich, narodowych wad odnajdziemy w „Weselu” Stanisława Wyspiańskiego. Dywagacje nad przyszłym kształtem i losami Polski