Za pomocą tej fabuły Potocki natrząsa się z przesądów, górnolotnego mistycyzmu i bigoterii. Opowiada się po stronie francuskich encyklopedystów i oświecenia w ogóle – jako epoki doceniającej zdrowy rozsądek.
Książka jest także opowieścią o ludzkich słabościach i ich przezwyciężaniu, o dążeniu do władzy i wykorzystywaniu wartości do osiągania własnych, mało szlachetnych celów.
Wszystko to zostało ujęte w tzw. szkatułkową formę (podobnie jak „Księga Tysiąca i Jednej Nocy”, zresztą w ogóle jest to powieść pełnymi garściami czerpiąca ze świata Wschodu). Mamy tu i pewne cechy powieści łotrzykowskiej, i – w poszczególnych fragmentach - powiastkę filozoficzną, groteskę i grozę. Z tego przemieszania wyłania się ostatecznie racjonalistyczny ogląd rzeczywistości zaprawiony jednak ogromnym poczuciem humoru.
