Chłopcy walczyli z wrogiem na wszystkie możliwe sposoby, nie poddawali się, byli wierni ojczyźnie i swoim ideałom, nawet wtedy, gdy groziło im torturowanie czy śmierć. Uczestniczyli w tajnym nauczaniu, pisali na murach patriotyczne hasła, rozwieszali biało-czerwone flagi, rozbijali witryny niemieckich sklepów i zakładów, a do niemieckich kin i restauracji wpuszczali gaz łzawiący, chcąc jak najbardziej dać się wrogowi we znaki. Poza tym harcerze brali też udział w dużych zorganizowanych akcjach, takich jak wykolejenie niemieckiego pociągu, który wiózł broń do Rosji, akcja kopernikowska czy słynna, zekranizowana później Akcja pod Arsenałem.
Powieść Kamińskiego jest przykładem literatury faktu, bowiem występujący tutaj bohaterowie naprawdę istnieli, to oni tworzyli życie i historię wojennej Warszawy. Także wydarzenia są faktami z drugiej wojny światowej, a nie historiami wyimaginowanymi przez autora. Realne są adresy ulic, opisywane stroje czy wnętrza. Wszystkie wydarzenia zostały opisane w pamiętniku przez jednego z harcerzy, Zośkę, i to właśnie na ich podstawie Kamiński napisał „Kamienie na szaniec”. Prawdziwość wydarzeń, a nie fikcja, miała na celu uświadomienie czytelnikowi zło, okrucieństwo i strach, jakie towarzyszyły prawdziwym bohaterom, a nie papierowym postaciom.
