O swej pannie - Interpretacja utworu

Poeta zestawiając swoją ukochaną z różnymi elementami rzeczywistości dochodzi do wniosku, że jest ona bielsza od wszystkiego, z czym tradycyjnie kojarzy się ten kolor. Biel panny ma tu znaczenie metaforyczne – to cecha jej delikatnej i pięknej skóry, a więc oznaka urody. Wiersz stanowi zatem wyszukany komplement pod adresem ukochanej. Ponadto, ma on wyraźny podtekst erotyczny. Poeta skupia się na zewnętrznych przymiotach panny, jej twarzy i szyi. Co więcej, elementy rzeczywistości, z którymi porównywana jest kobieta, posiadają cechy zmysłowe, które w ten sposób pośrednio przypisuje się pannie: gładkość, wdzięk, delikatność czy urok.

Wyrafinowana kompozycja wiersza wskazuje również na jego autotematyzm. Morsztyn zauważa niedoskonałość ludzkiego języka, który za pomocą konwencjonalnych środków nie jest w stanie oddać istoty rzeczywistości. Oddaje ją jedynie paradoks, pozornie pozbawiony sensu. Świat jawi się zatem jako swoisty szyfr i tajemnica.