Samobójstwo to motyw dość często podejmowany zarówno w literaturze, jak i sztuce. Opisując wątek tragicznej śmierci bohatera literackiego, należy zwrócić uwagę na jego motywacje oraz kontekst kulturowy i społeczny. Biorąc pod uwagę powód targnięcia się na własne życie, wyróżnia się samobójstwa (podział według socjologa Emilé Durkheima): egoistyczne, altruistyczne (dla idei), anomiczne (skutek alienacji, wyobcowania ze społeczeństwa) oraz fatalistyczne (w obliczu nierozwiązywalnego problemu).
W starożytności (zwłaszcza w kręgach stoików i cyników) samobójstwo było dopuszczalnym sposobem zakończenia życia cierpiącej jednostki. W kulturze chińskiej samobójstwo z własnej ręki (tzw. „seppuku”) było honorowym wyjściem z trudnej sytuacji życiowej, oznaczało również udowodnienie własnej niewinności. Chrześcijaństwo potępia samobójstwo jako czyn niezgody z wolą Boga i sprzeczny z naturą. W „Boskiej Komedii” Dante umieścił samobójców w siódmym kręgu piekielnym (dusze nieszczęśników zamienionych w drzewa były targane przez stada harpii).
Najbardziej znanym literackim samobójcą jest niewątpliwie Werter Goethego. „Cierpienia młodego Wertera” wpłynęły na świadomość współczesnych poecie tak mocno, że wywołały falę samobójczych zgonów wielu młodych ludzi. W literaturze polskiej wątek samobójczej śmierci podejmowano przede wszystkich w dziełach epoki romantyzmu i Młodej Polski. Romantycy łączyli samobójstwo z wątkiem nieszczęśliwej miłości (werteryzm) oraz poświeceniem dla idei (winkelriedyzm, wallenrodyzm). Dla twórców Młodej Polski samobójstwo było z kolei konsekwencją dekadenckiej filozofii życia.
Współcześnie wątek ten pojawia się głównie w poezji (np. u Rafała Wojaczka, Sylvii Plath), łącząc się z motywem psychicznego cierpienia, depresji i wyobcowania ze społeczeństwa.
W starożytności (zwłaszcza w kręgach stoików i cyników) samobójstwo było dopuszczalnym sposobem zakończenia życia cierpiącej jednostki. W kulturze chińskiej samobójstwo z własnej ręki (tzw. „seppuku”) było honorowym wyjściem z trudnej sytuacji życiowej, oznaczało również udowodnienie własnej niewinności. Chrześcijaństwo potępia samobójstwo jako czyn niezgody z wolą Boga i sprzeczny z naturą. W „Boskiej Komedii” Dante umieścił samobójców w siódmym kręgu piekielnym (dusze nieszczęśników zamienionych w drzewa były targane przez stada harpii).
Najbardziej znanym literackim samobójcą jest niewątpliwie Werter Goethego. „Cierpienia młodego Wertera” wpłynęły na świadomość współczesnych poecie tak mocno, że wywołały falę samobójczych zgonów wielu młodych ludzi. W literaturze polskiej wątek samobójczej śmierci podejmowano przede wszystkich w dziełach epoki romantyzmu i Młodej Polski. Romantycy łączyli samobójstwo z wątkiem nieszczęśliwej miłości (werteryzm) oraz poświeceniem dla idei (winkelriedyzm, wallenrodyzm). Dla twórców Młodej Polski samobójstwo było z kolei konsekwencją dekadenckiej filozofii życia.
Współcześnie wątek ten pojawia się głównie w poezji (np. u Rafała Wojaczka, Sylvii Plath), łącząc się z motywem psychicznego cierpienia, depresji i wyobcowania ze społeczeństwa.
