Na stronie używamy cookies. Korzystanie z witryny oznacza zgodę na ich wykorzystywanie. Szczegóły znajdziesz w Polityce Prywatności.
ZAMKNIJ X

Motyw ludowy

Motyw ludowy jest jednym z popularniejszych motywów literackich, występuje obok wątków: wsi, chłopów, ziemi, pracy, biedy, przyrody. W literaturze przeważają dwie kontrastowe wizje wsi: sielankowa i naturalistyczna. Twórcy nawiązujący do pierwszej wizji (m.in. Rej, Kochanowski, Mickiewicz w „Panu Tadeuszu”) starają się oddać w swych dziełach uroki spokojnej, wiejskiej egzystencji. Żywot chłopski stanowi dla nich niemalże ideał prostego, bogobojnego życia blisko natury. Taki obraz znajdziemy przede wszystkim w dziełach twórców polskiego renesansu i u filozofów doby oświecenia. Bliższe zainteresowanie kulturą i wierzeniami ludowymi przynosi z kolei romantyzm. Ludowe podania, legendy i obrzędy szczególnie inspirowały romantycznych poetów („Ballady” Mickiewicza), wierzących w głęboką mądrość ludowej filozofii („Dziady” cz. II Mickiewicza). Wiek XIX przynosi nowe, realistyczne spojrzenie na dolę mieszkańców wsi.

W literaturze (powieści, nowele, szkice) przeważają realistyczne obrazy wiejskiego życia, podkreślające ciężar pracy chłopów, ich ubóstwo i zależność od wyższych klas społecznych. Obok utworów propagujących konieczność pracy u podstaw pojawiają się dzieła przeciwstawiające pracowite i godne życie chłopów („Nad Niemnem”) bezmyślnej, często próżnej egzystencji arystokratów. Młoda Polska to epoka „ludomanii”, czas szczególnego zainteresowania artystów (poetów, malarzy, muzyków) prostotą i ,,niewinnością” chłopskiej egzystencji. Najlepszym studium oddającym klimat młodopolskiego ,,bratania się” dwóch klas społecznych jest ,,Wesele” Stanisława Wyspiańskiego. Wątek ludowy przewija się w powieściach początku XX w. („Noce i dnie” Marii Dąbrowskiej”).

U współczesnych powieściopisarzy wieś to najczęściej miejsce narodzin i wczesnej młodości („Kamień na kamieniu” Myśliwskiego, poezja