Zemsta to jeden z najciekawszych motywów literackich. Rewanż, odwet, wendeta – wielu literackich bohaterów podjęło się pomszczenia swojej bądź cudzej krzywdy.
Grecy wierzyli, że „zemsta jest rozkoszą bogów” i faktycznie - najokrutniejsze zemsty były dziełem władców Olimpu. Przypomnijmy chociażby odwet bogów na Prometeuszu (przykucie do skały Kaukazu), zemstę Apollina i Artemidy na dzieciach Niobe czy konsekwentne prześladowanie Odyseusza przez rozgniewanego Posejdona. Motyw zemsty kojarzymy zwykle z postaciami wojowników, herosów (Achilles), żołnierzy – tych wszystkich, którzy biorą sprawiedliwy odwet na wrogu (Samson na Filistynach, Wallenrod na Zakonie Krzyżackim, Kmicic na księciu Radziwille).
Motywacje zemsty bywają rozmaite. U źródeł odwetu może leżeć miłość (Giaur, Zbyszko z Bogdańca), zazdrość (Otello, Justyna z „Granicy” Nałkowskiej) lub pragnienie odzyskania honoru (Hamlet, Hrabia Monte Christo). Dla kontrastu - obok mścicieli należy umieścić bohaterów, którzy z pełnym przekonaniem wyrzekli się zemsty (Jurand ze Spychowa, Glaukus wobec Chilona – „Quo vadis”).
Grecy wierzyli, że „zemsta jest rozkoszą bogów” i faktycznie - najokrutniejsze zemsty były dziełem władców Olimpu. Przypomnijmy chociażby odwet bogów na Prometeuszu (przykucie do skały Kaukazu), zemstę Apollina i Artemidy na dzieciach Niobe czy konsekwentne prześladowanie Odyseusza przez rozgniewanego Posejdona. Motyw zemsty kojarzymy zwykle z postaciami wojowników, herosów (Achilles), żołnierzy – tych wszystkich, którzy biorą sprawiedliwy odwet na wrogu (Samson na Filistynach, Wallenrod na Zakonie Krzyżackim, Kmicic na księciu Radziwille).
Motywacje zemsty bywają rozmaite. U źródeł odwetu może leżeć miłość (Giaur, Zbyszko z Bogdańca), zazdrość (Otello, Justyna z „Granicy” Nałkowskiej) lub pragnienie odzyskania honoru (Hamlet, Hrabia Monte Christo). Dla kontrastu - obok mścicieli należy umieścić bohaterów, którzy z pełnym przekonaniem wyrzekli się zemsty (Jurand ze Spychowa, Glaukus wobec Chilona – „Quo vadis”).
