Pogrzeb – obrzęd pochowania zwłok zgodnie z rytuałem zależnym od religii bądź światopoglądu wyznawanego przez zmarłego. Analizę motywu pogrzebu należy rozpocząć od przytoczenia opisów pochówku w kulturach starożytnych (rytuały pogrzebowe starożytnych Greków, Egipcjan, Wikingów itp.). Wątek grzebania zwłok pojawia się w „Iliadzie” Homera (stos pogrzebowy Patroklesa), ten sam motyw jest ośrodkiem słynnego sporu Antygony i Kreona („Antygona” Sofoklesa).
W epoce renesansu powstaje słynny cykl 19-stu trenów, których głównym tematem jest śmierć ukochanej córki Jana Kochanowskiego. „Treny” to arcydzieło polskiej liryki funeralnej (pogrzebowej). Barok przynosi popularność motywu „vanitas” (marność), łączącego pogardę dla rzeczy doczesnych (ciało, uroda, bogactwo) i przekonanie o nieuchronnej śmierci. Stąd popularność motywu pogrzebu (i śmierci) w poezji takich twórców jak m.in. Mikołaj Sęp-Szarzyński czy Jan Andrzej Morsztyn. Romantyzm to czas fascynacji zaświatami i życiem duchowym (także pozagrobowym). Kluczowym dziełem podejmującym wątek pochówku są „Dziady” Adama Mickiewicza (zwłaszcza II i IV część dramatu). W sztuce romantyzmu motyw pogrzebu i mogiły odzwierciedla także zniewolenie ojczyzny przypieczętowane upadkiem powstania listopadowego.
Pochówek zmarłego to częsty motyw w malarstwie i nowelistyce pozytywizmu (dzieła Konopnickiej, Prusa, Sienkiewicza). Naturalistyczne opisy pogrzebów podkreślały tragizm egzystencji najniższych warstw społecznych: chłopów, robotników, biedoty miejskiej. Motywy funeralne stały się inspiracją dla młodopolskich poetów, którzy chętnie sięgali po obrazy śmierci i rozkładu. Jeśli chodzi o poezję XX wieku warto sięgnąć do onirycznych, baśniowych dzieł Bolesława Leśmiana (np. „Śnigrobek”). Ostatnią obowiązkową pozycją przy analizie tego motywu są
W epoce renesansu powstaje słynny cykl 19-stu trenów, których głównym tematem jest śmierć ukochanej córki Jana Kochanowskiego. „Treny” to arcydzieło polskiej liryki funeralnej (pogrzebowej). Barok przynosi popularność motywu „vanitas” (marność), łączącego pogardę dla rzeczy doczesnych (ciało, uroda, bogactwo) i przekonanie o nieuchronnej śmierci. Stąd popularność motywu pogrzebu (i śmierci) w poezji takich twórców jak m.in. Mikołaj Sęp-Szarzyński czy Jan Andrzej Morsztyn. Romantyzm to czas fascynacji zaświatami i życiem duchowym (także pozagrobowym). Kluczowym dziełem podejmującym wątek pochówku są „Dziady” Adama Mickiewicza (zwłaszcza II i IV część dramatu). W sztuce romantyzmu motyw pogrzebu i mogiły odzwierciedla także zniewolenie ojczyzny przypieczętowane upadkiem powstania listopadowego.
Pochówek zmarłego to częsty motyw w malarstwie i nowelistyce pozytywizmu (dzieła Konopnickiej, Prusa, Sienkiewicza). Naturalistyczne opisy pogrzebów podkreślały tragizm egzystencji najniższych warstw społecznych: chłopów, robotników, biedoty miejskiej. Motywy funeralne stały się inspiracją dla młodopolskich poetów, którzy chętnie sięgali po obrazy śmierci i rozkładu. Jeśli chodzi o poezję XX wieku warto sięgnąć do onirycznych, baśniowych dzieł Bolesława Leśmiana (np. „Śnigrobek”). Ostatnią obowiązkową pozycją przy analizie tego motywu są
