Na stronie używamy cookies. Korzystanie z witryny oznacza zgodę na ich wykorzystywanie. Szczegóły znajdziesz w Polityce Prywatności.
ZAMKNIJ X

W 80 dni dookoła świata - Charakterystyka Filiasza Fogga

Charakterystyka Filiasza Fogga

Filiasz Fogg jest głównym bohaterem powieści Juliusza Verne'a, zatytułowanej "W 80 dni dookoła świata". To angielski dżentelmen, zamieszkujący dom przy ulicy Saville Row w Londynie. Człowiek ten zakłada się ze swoimi partnerami do gry we wista o to, iż uda mu się okrążyć Ziemię w 80 dni. Bohater wyrusza w podróż ze swoim służącym Passepartout, po drodze zaś przeżywa wiele przygód, poznaje różnych ludzi i odnajduje miłość swego życia. Jego wyprawa zakończona jest sukcesem - przybywa on do klubu "Reforma" w dokładnie wyznaczonym czasie.

Pan Fogg jest wysokim, przystojnym mężczyzną, mającym około czterdzieści lat i posiadającym duży majątek, którego źródła nikt nie znał. Przeszłość bohatera przesłonięta była zasłoną tajemnicy, której on sam nigdy nie unosił. Wiedzie tryb życia niezwykle regularny - jego rozkład dnia przestrzegany jest ściśle punkt po punkcie i bohater nie znosi, gdy cokolwiek dzieje się niezgodnie z planem - wystarczyło, że jego służący podał mu wodę do golenia o odrobinę innej temperaturze, niż wymagał, a zwolnił go bez skrupułów. Wszystkie czynności pan Fogg wykonuje rutynowo - wstaje o określonej godzinie, zawsze punktualnie przybywa do klubu "Reforma" i tam spędza większość dnia na grze w karty, zawsze z tymi samymi ludźmi. Te cechy sprawiają, że bohater przypomina nieco maszynę, która zawsze działa zgodnie z jej instrukcją. Kolejnymi przymiotami pana Fogga jest jego zimnokrwistość i opanowanie. W każdej sytuacji, niezależnie od okoliczności, zachowuje on niezachwiany spokój i trzeźwość umysłu, a to tylko potęguje wrażenie, iż jest on nieco nieludzki. Z drugiej zaś strony zachowanie typowe dla dżentelmena - grzeczność, punktualność, uprzejmość - nie pozwalają nie szanować go.

Bohater prawdopodobnie do końca życia wiódłby taki żywot - regularny jak w zegarku i przewidywalny niczym deszcze zenitalne - gdyby nie zakład, który niespodziewanie podejmuje pewnego zwyczajnego dnia, bynajmniej nie z chęci zyskania pieniędzy, a aby udowodnić swoją rację. Podróż dookoła świata odmienia jego życie i pozwala wydobyć na światło dzienne inne cechy jego charakteru, takie jak odwaga, konsekwentne dążenie do celu i nieuciekanie przed konfrontacjami. Na początku trasy wciąż jest znanym nam już panem Foggiem, którego nie wzrusza to, że jego służący zostawił w ich domu włączony gaz i na wieść o tym spokojnie odpowiada, że Passepartout będzie musiał pokryć koszt gazu po powrocie. Przy postojach w kolejnych miastach zauważamy, że bohatera ani trochę nie interesuje poznawanie świata, który przemierza, co pogłębia wrażenie, iż jest on człowiekiem bez wyobraźni. Dopiero w Indiach czytelnik może zaobserwować nowe cechy jego charakteru, kiedy to zdecydował się uratować młodą kobietę, która miała zostać żywcem spalona na stosie pogrzebowym jej zmarłego męża. W ostatniej chwili pan Fogg chciał nawet rzucić się jej na pomoc, mimo tego, iż z pewnością sprowadziłby tym na siebie śmierć ze strony kapłanów, a powstrzymała go tylko siła jego towarzyszy, którzy zdołali go przytrzymać. Dzięki jego uporze i pomysłowości Passepartout udało się ocalić piękną Audę.

Dalej zauważamy, iż Fogg jest człowiekiem hojnym i sprawiedliwym. Z wdzięczności za usługi, jakie oddał mu hinduski przewodnik, podarował mu słonia, którego kupił wcześniej za dwa tysiące funtów. Kiedy zadecydowano, że pani Auda pojedzie z bohaterami aż do Europy, nakazał swemu służącemu, aby ten zakupił dla młodej kobiety wszystko, co tylko jest jej potrzebne, nie zważając na koszty. Dla Fogga pieniądze nie stanowiły wartości same w sobie, były jedynie środkiem do osiągnięcia zamierzonego celu, jakim było wygranie zakładu.

Pod zimną i nieczułą powierzchownością Filiasza Fogga kryło się wielkie serce, o którym czytelnik dowiedział się, śledząc jego przygody. Najlepiej świadczy o tym skrywana przez niego miłość do Audy, którą wyjawił dopiero wtedy, gdy to ona poprosiła go, by wziął ją za żonę. Początkowo bohater traktuje swojego sługę, Passepartout, z dystansem, jaki odwiecznie występował w relacjach między sługą i panem. Z czasem zaczął szanować i darzyć przyjaźnią tego człowieka, który był wobec niego lojalny i starał się pomóc, chociaż jednocześnie wpadał w tarapaty, które opóźniały podróż. Najlepiej o przywiązaniu Fogga do Passepartout świadczy to, iż kiedy służący został uprowadzony przez Indian, bohater nie wahał się ruszyć mu na ratunek, nawet jeżeli mogło to sprawić, iż nie wygrałby zakładu. Dobroć opłaciła się, kiedy w Londynie to właśnie Passepartout odkrył, iż pan Fogg przybył do miasta dzień przed czasem i że wygrał zakład, chociaż sądził, że było przeciwnie. Bohater okazał swą wdzięczność dla wiernego sługi, dając mu pięćset funtów, jakie pozostało mu z podróży. Dodatkowym dowodem na wielkoduszność bohatera jest przebaczenie detektywowi Fixowi, który aresztował Fogga w Liverpoolu, i ofiarowanie mu pięciuset funtów, za pomoc, jakiej mimo wszystko udzielił mu w Ameryce.

Konsekwencja w dążeniu do osiągnięcia raz obranego celu, jaką widzimy w postaci pana Fogga, mogłaby wiele nauczyć każdego człowieka. Nawet kiedy sytuacja wydawała się rozpaczliwa, bohater nie poddawał się i poszukiwał jakiegoś wyjścia z trudnej sytuacji. Najlepiej pokazuje to przykład przekupienia całej załogi statku i obalenie kapitana, aby zmienić kurs z Bordeaux na Liverpool. Przy okazji wyszło wówczas na jaw, iż pan Fogg był niegdyś marynarzem i stąd znał się na sterowaniu okrętem.

Chociaż czytelnikowi wydaje się, że główny bohater tej powieści jest postacią bezwzględnie dokładną i nieomylną, przez swoją pomyłkę niemal nie przegrał on całego zakładu, co pozbawiłoby go jakiegokolwiek majątku i okryło jego nazwisko hańbą. Pan Fogg był pewien, iż już przegrał, ponieważ zapomniał o linii zmiany daty, dzięki której dotarł do Londynu nie w dniu zakończenia zakładu, a dzień wcześniej. Bohater dotarł do swego klubu na czas, dowiódł swojej racji i zyskał sławę. Chociaż podczas podróży stracił większość swoich pieniędzy, zyskał miłość Audy, która przyniosła mu więcej szczęścia, niż jakikolwiek majątek.