Utwór Modrzewskiego to forma apelu o pomoc rozbitej wewnętrznie poprzez konflikty klasowe – społeczne, ojczyźnie poprzez podjęcie odpowiednich działań, które autor streszcza bardzo konkretnie w swoim utworze.
Jego utwór to także pewnego rodzaju przewodnik dla rządzących państwem polskim – autor zwraca uwagę na potrzeby reform w najważniejszych sferach życia i funkcjonowania państwa: edukacja, prawo, religia, bezpieczeństwo, dobre obyczaje (moralność) to główne sfery, w jakich panuje nieporządek i które wymagają uporządkowania i pewnego usystematyzowania. Frycz nie nakazuje rozbicia państwa polskiego a jedynie zachęca do niezbędnych reform, które nie tylko usprawnią działanie państwa ale także pozwolą jego obywatelom żyć komfortowo i spokojnie.
Jak widać po tytułach poszczególnych ksiąg apel autora skierowany jest do najważniejszych przedstawicieli życia społecznego, kulturalnego i gospodarczego kraju. W każdej z tych sfer autor doszukuje się jakiś nieprawidłowości i mówi o nich, jednocześnie wskazując na możliwe formy poprawy.
Sam tytuł dzieła już nam wiele mówi o jego zawartości – O poprawie Rzeczypospolitej, co oznacza, iż autor dostrzega potrzebę zmian czy też dokonania pewnych przemian w funkcjonowaniu kraju, po to by jego obywatelom było łatwiej w nim żyć i funkcjonować.
Dzieło jest przesycone niemądrą nadzieją na zmianę i na to, iż nie tylko rządzący ale i sami obywatele podejmą wszelkiego trudu by „naprawić” swoją ojczyznę. Czemu nadzieja ta jest niemądrą ? Ponieważ wszystko co działo się w ówczesnej Polsce było przesycone żądaniami i pomysłami szlachty, która jak to wiadomo nie tylko z przekazów Modrzewskiego ale i z innych dzieł ówczesnej epoki, nie zbyt dbała o interesy Polski. Wystarczyło by jeden z nieprzytomnych szlachciców krzyknął : Liberum veto, a obrady nad daną reformą zostawały natychmiast przerywane i nie powracano do nich już więcej.
Jak zatem dzisiaj należy odczytywać ten dramatyczny w gruncie rzeczy apel do ówczesnej średniowiecznej szlachty? Należy przede wszystkim postrzegać go jako dobrą lekcję patriotyzmu dla nas wszystkich. Pokazując jak żyła i czym kierowała się ówczesna Polska, trzeba podkreślić, iż należy takich pomyłek unikać, iż należy przede wszystkim patrzeć na Polskę wciąż jako na kraj o ogromnym potencjale i starać się potencjał ten wykorzystywać by mądrze zarządzać zarówno oświatą jak i polityką, zarówno w świecie ludzi świeckich jak i w świecie katolickim.