Kandyd jest jedną z najgłośniejszych powiastek filozoficznych Woltera, wydaną w 1759 r. „Niemiecki rękopis" i „doktor Ralf „ to oczywiście mistyfikacja mająca zapobiec ewentualnym represjom — całkowicie uzasadniona, bo w roku edycji Kandydzostał w Genewie spalony przez kata.
Utwór jest wymierzony w optymistyczny nurt filozofii oświecenia. Kandyd (fr. candid'uczciwy, poczciwy') i jego mistrz Pangloss są zwolennikami tej filozofii, lecz konfrontacja z przykrymi doświadczeniami życiowymi wykazuje jej niedorzeczność. Po wielu wędrówkach — w tym także do cudownej krainy Eldorado — bohater odnalazł swą ukochaną Kunegundę i postanowił się ograniczyć w życiu do „uprawy własnego ogródka".
Genezę powiastki — gatunku powstałego w XVIII w. we Francji — wiąże się często z absolutyzmem, który uniemożliwiał otwartą krytykę i rzetelną dyskusję. W powiastce więc — podobnie jak w bajce — sensacyjna fabuła i baśniowe nierzadko wątki służyć mogły krytyce pośredniej, chroniąc autora przed konsekwencjami głoszonych poglądów. Fantastyka fabuły mogła też zostać zainspirowana orientalnymi Baśniami z tysiąca i jednej nocy, przetłumaczonymi i wydanymi we Francji u progu XVIII stulecia.
Powiastka filozoficzna, stworzona przez Woltera i uprawiana przez innych pisarzy (np. przez Diderota, autora Kubusia Fatalisty), służyła przede wszystkim szerzeniu nowych, oświeceniowych poglądów. Podstawowymi wyznacznikami tych poglądów były: krytyka i ośmieszanie przesądów, zabobonów, fanatyzmu religijnego, dezawuowanie zastanej filozofii, atak na instytucję Kościoła i monarchię absolutną, refleksja nad naturą człowieka i nad mechanizmami stosunków społecznych. Ze względu na obecność tych problemów nie tylko w powiastkach Woltera, ale w całej jego bogatej i różnorodnej twórczości określa się często ich całokształt mianem „wolterianizmu". Najbardziej znamienną cechą wolterianizmu jest krytycyzm, odrzucanie wszelkich autorytetów, nadrzędna idea tolerancji dla różnorodności postaw ludzkich, a także libertynizm (od fr. liberie'wolność') i racjonalizm, prowadzące do deizmu — uznania istnienia Boga, lecz odrzucenia religii objawionej, a więc i instytucji Kościoła.
