Gustave Flaubert - życiorys
Gustave Flaubert urodził się 12 grudnia 1821 roku w miejscowości położonej na Północy Francji, w Rouen. Przyszedł na świat jako czwarte dziecko naczelnego lekarza szpitala miejskiego.
Jako dziecko wyróżniał się ponadprzeciętną wrażliwością, bardzo dużo czytał. Ponieważ jego rodzina zamieszkiwała w budynku przynależącym do szpitala od najmłodszych lat miał rozwijał naukowe zainteresowania. Ukończył szkołę średnią w rodzinnym Rouen, a w 1841 roku, wbrew swej woli, został posłany do Paryża, by tam studiować prawo. W stolicy Francji zaprzyjaźnił się z przedstawicielami środowiska literackiego. Dzięki temu doświadczeniu odkrył w sobie talent do pisania.
W 1844 roku padł ofiarą ciężkiej choroby na tle nerwowym, której do tej pory nie zidentyfikowano. Wiadomo jedynie, że przypominała ona swoim przebiegiem epilepsję. Ze względów bezpieczeństwa własnego i otoczenia, przeniósł się do rodzinnej posiadłości Le Croisset, znajdującej się na przedmieściach Rouen. Ku swojej uciesze, mógł wreszcie porzucić prawo i skoncentrować się na pisarstwie.
Z upływem lat stale nawiązał znajomości, a nawet przyjaźnie z najwybitniejszymi pisarzami i ludźmi sztuki ówczesnej Francji. Znane są jego relację m.in. z Victorem Hugo, Georges Sandem, Charles Augustin Sainte-Beuve’m, Théophile Gautier’em, Guy de Maupassantem, a także Rosjaninem Ivanem Turgenevem. Przez wszystkich wymienionych był on darzony nie tylko szacunkiem, ale i podziwem.
Na szczególną uwagę w biografii artysty zasługują dwa wątki miłosne. Pierwszy z nich dotyczy stosunku pisarza do Elizy Schlessinger, mężatki, starszej kobiety, którą poznał w wieku zaledwie piętnastu lat. Kobieta przez bardzo długi czas była obiektem platonicznej miłości Flauberta. Drugi wątek dotyczy Luizy Colet, poetki, która w latach 1846-1854 była kochanką artysty. Para widywała się rzadko, a związek przetrwał tak długo głównie za sprawą listów miłosnych. Flaubert uważał, że obraz Luizy, który sobie wyidealizował, jest znacznie bardziej atrakcyjny niż ta sama kobieta w rzeczywistości, dlatego też namiętnie do niej pisał, unikając jednocześnie spotkań w cztery oczy. Artysta ponad wszystko cenił sobie samotność, którą gwarantowało mu mieszkanie w Le Croisset.
Flaubert często nazywany był przez to mizantropijnym pustelnikiem. Uważano go za schorowanego, zgorzkniałego pesymistę, co wywodziło się nie tyle z jego przypadłości na tle nerwowym, ale głównie z brutalnie ostentacyjnej wręcz dezaprobaty, jaką manifestował pod adresem klasy mieszczańskiej. Bardzo często drażnił go kontrast pomiędzy idealnym, fantastycznym światem, który istniał w jego wyobrażeniach i snach a realnością. Przykładem może być wyidealizowana miłość do Elizy, która odbiła się na późniejszych relacjach Flauberta z kobietami. Samotność i nieszczęście artysty widać wyraźnie w jego ulubionym powiedzonku: Madame Bovary, c'est moi (Pani Bovary, to ja).
Zapisał się w historii jako jeden z najważniejszych europejskich pisarzy XIX wieku, w którym powieść francuska osiągnęła najwyższy poziom rozwoju. Żadne z późniejszych dzieł nie uzyskało tak wielkiej popularności jak jego pierwsza powieść Pani Bovary. Flaubert w swojej twórczości zestawiał ideały ery romantyzmu z naukowymi prawami realizmu.
Flaubert zmarł 8 maja 1880 roku.
Charakterystyka twórczości
Chociaż ceniono jego twórczość to jako pisarz nie osiągnął spektakularnego sukcesu finansowego. Znany jest fakt, iż przez pierwsze pięć lat obecności Pani Bovary na rynku czytelniczym zainkasował z jej sprzedaży zaledwie pięćset franków. Bardzo często spotykał się z niezrozumieniem i wrogością ze strony odbiorców swoich dzieł, co bardzo go dotykało. Doszło nawet do tego, że w 1857 roku on i wydawca Pani Bovary byli sądzeni za „obrazę moralności publicznej i religii”. Ostatecznie obydwaj oskarżeni zostali uniewinnieni.
Dorobek literacki Flauberta stanowią:
- Pani Bovary (Madame Bovary) z 1857 r.,
- Salammboz z 1862 r.,
- Szkoła uczuć (L'Education sentimentale) z 1869 r. oraz
- Kuszenie św. Antoniego (La Tentation de Saint Antoine) z 1874 r.
To ostatnie dzieło, a nie Panią Bovary, Flaubert uważał za swoje największe osiągnięcie. Kuszenie św. Antoniego powstawało niemal przez całe życie pisarza. To opasłe dzieło, które swoją formą przypomina dramat sceniczny, stanowi próbę przedstawienia jednego dnia z życia świętego, kuszonego ze wszystkich stron przez Szatana. Ostatnia, niedokończona, powieść Bouvard and Pechuhet ukazała się w 1881 roku, już po śmierci artysty.
